Η χρήση του Facebook στην Ελλάδα
Η παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκε κατά το διάστημα 15 Μαρτίου 2008 έως 1 Ιουνίου του ίδιου χρόνου. Υπεύθυνος της έρευνας ήταν ο Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου Ευστράτιος Παπάνης. Έλαβαν μέρος οι φοιτητές Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου: Νικολάου Μαρία, Χαλουλάκος Γιώργος, Δέδε Ευαγγελία – Ελένη, Τσουκάρη Άρτεμις, Παπαδοπούλου Μαριλένα, Μαύρου Ζήνα, Καθαροσπόρη Παναγιώτα και Καραΐσκου Άντρη
Ο μέσος όρος του χρόνου στο διαδίκτυο που δαπανήθηκε από κάθε ένα ερευνητή για την πραγματοποίηση της έρευνας ήταν 5 ώρες ημερησίως για το παραπάνω χρονικό διάστημα.
Στόχοι:
Στόχοι της έρευνας ήταν οι εξής:
Ο προσδιορισμός των λόγων που κάποιος επιλέγει το διαδίκτυο ως μέσο επισύναψης σχέσεων.
Ο χρόνος που οι χρήστες αφιερώνουν καθημερινά στο Facebook.
Οι τρόποι που οι χρήστες επιλέγουν για να αυξήσουν την κοινωνικότητά τους.
Η θετική ή αρνητική πρόθεση των χρηστών να έρθουν σε άμεση επαφή με άλλα μέλη του Facebook.
Κατά πόσο υπάρχει η πεποίθηση ανάμεσα στους χρήστες ότι μπορεί να υπάρξει δυνατότητα ουσιαστικής σχέσης μέσω του internet.
Εάν θεωρούν ότι το Facebook έχει αντικαταστήσει τα χαρακτηριστικά που εμπεριέχονται στην φυσική κοινωνική επαφή.
Κατά πόσο οι ίδιοι θεωρούν ότι η ενασχόλησή τους με το Facebook εμπεριέχει κινδύνους.
Ποιες εφαρμογές του Facebook χρησιμοποιούνται συχνότερα και από ποιους.
Αν θεωρούν ότι το Facebook είναι μια επιτυχημένη εφαρμογή
Κατά πόσο η ενασχόλησή τους με εφαρμογές όπως το Facebook επηρεάζει την σχολική ή επαγγελματική τους επίδοση και
Τέλος, αν θεωρούν ότι το “social networking” θα αποτελέσει στο μέλλον έναν τρόπο σύναψης σχέσεων.
ΙΣΤΟΡΙΑ FACEBOOK
Η ιστορία του Facebook ξεκινάει το έτος 2004 από τον Μάρκ Ζάκερμπερκ, τριτοετή φοιτητή του Χάρβαρντ. Η ιδέα του ήταν να δημιουργήσει ένα ηλεκτρονικό δίκτυο για την επικοινωνία μεταξύ των συμφοιτητών του.
Στην αρχή της δημιουργίας του, το Facebook προοριζόταν μόνο για τους φοιτητές του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ. Στην συνέχεια όμως επεκτάθηκε και σε άλλα πανεπιστήμια της ευρύτερης περιοχής αλλά πάντα παρέμενε σε πανεπιστημιακά πλαίσια. Ο όρος για να μπορέσει κάποιος να εγγραφεί στο Facebook ήταν να είναι σπουδαστής.
Το 2006 το site άνοιξε για όλο τον κόσμο και το επόμενο βήμα ήταν να επιτραπεί στους πάντες να έχουν πρόσβαση στην ανάπτυξη εφαρμογών του Facebook. Μέσα από αυτή την ενέργεια παρατηρείται ο στόχος του να γίνει το Facebook η κύρια πλατφόρμα των χρηστών του internet και να έχουν όλοι πρόσβαση σε εφαρμογές διαφορετικού χαρακτήρα .
Στην Ελλάδα οι χρήστες του facebook υπολογίζονται σε 500.000
ΤΑ ΠΡΟΦΙΛ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ
Για τις ανάγκες της έρευνας, δημιουργήθηκαν από τους ερευνητές ψεύτικα προφίλ χρηστών του Facebook με διαφορετικά μεταξύ τους κοινωνικά χαρακτηριστικά.. Οι φοιτητές που δημιούργησαν τα ψεύτικα αυτά προφίλ κατέγραφαν ποιοι τους προσέγγιζαν στο Facebook και τους υπέβαλαν στα ερωτήματα της συνέντευξης μέσω chat. Συνολικά οι φοιτητές προσεγγίστηκαν από 825 άτομα- χρήστες του Facebook, αλλά 200 από αυτά δέχτηκαν να συμμετέχουν στη συνέντευξη μέσω chat. Τα ψεύτικα προφίλ που δημιουργήθηκαν είναι τα εξής:
Φοιτητής, ηλικίας 24 ετών, που έψαχνε χρήστες για φιλία μέσα από το Facebook. Σε όλο το διάστημα της έρευνας προσεγγίστηκε από χρήστες ηλικίας 18-35 ετών και από τα δύο φύλα. Οι περισσότεροι έψαχναν για φίλους, αλλά υπήρχαν και χρήστες που έψαχναν για μια σχέση.
35χρονη γυναίκα προϊσταμένη νοσοκόμα που ζει και εργάζεται μόνιμα στη Μυτιλήνη. Τα ενδιαφέροντά της είναι η κολύμβηση και η υδατοσφαίριση. Επίσης, στον ελεύθερό της χρόνο διαβάζει βιβλία και παρακολουθεί ταινίες. Σε όλο το διάστημα της έρευνας την προσέγγισαν χρήστες του αντίθετου φύλου ηλικίας 25-45 ετών. Οι περισσότεροι στην αρχή της επικοινωνίας, προσέγγισαν με σκοπό την γνωριμία αλλά αργότερα εκδήλωσαν ενδιαφέρον για ερωτική-σεξουαλική επαφή.
35χρονος άντρας εργαζόμενος ως οικονομολόγος σε ασφαλιστική εταιρία με μόνιμη κατοικία τη Γλυφάδα. Στο διάστημα αυτό της έρευνας, προσεγγίστηκε κυρίως από γυναίκες ηλικίας 15-25 ετών. Η πλειοψηφία των χρηστών που έρχονταν σε επαφή μαζί του, επιδίωκαν τη δημιουργία μιας σχέσης.
Αμφιφυλόφιλος 26άχρονος δικηγόρος εργαζόμενος ως ασκούμενος σε δικηγορικό γραφείο και μόνιμη κατοικία τον Πειραιά. Τα άτομα που κυρίως τον προσέγγισαν ήταν νεαρής ηλικίας, όπου στην πλειοψηφία τους ήταν αμφιφυλόφιλοι και ομοφυλόφιλοι ενώ πολύ λίγοι ήταν οι ετεροφυλόφιλοι. Οι περισσότεροι επιδίωκαν τη συζήτηση για θέματα που αφορούσαν τη σεξουαλική τους προτίμηση.
20χρονη φοιτήτρια η οποία ήταν συνδικαλίστρια και δραστήριο άτομο. Τον ελεύθερο της χρόνο τον αξιοποιούσε στο γυμναστήριο. Προσεγγίστηκε από χρήστες ηλικίας 20-26 ετών, μόνο άνδρες. Βασική τους επιδίωξη ήταν η σεξουαλική συνεύρεση και μια πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση.
Επιτυχημένος επιχειρηματίας 50 ετών από την Αθήνα. Τα ενδιαφέροντά του είναι το γυμναστήριο, οι επιχειρήσεις, η ιστιοπλοΐα, τα ταξίδια, τα αυτοκίνητα, οι βάρκες, οι δουλειές και τα οικονομικά. Το συγκεκριμένο προφίλ δεν προσεγγίστηκε από κανένα.
17χρονος μαθητής από τον Πειραιά με ενδιαφέροντα το ποδόσφαιρο, το γυμναστήριο και οι έξοδοι με φίλους. Προσεγγίστηκε κυρίως από κοπέλες ηλικιών 16-20, αλλά και μεγαλύτερων ηλικιών και από τα δύο φύλα. Οι περισσότεροι από τους άντρες που τον προσέγγισαν, ήταν ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι.
Ελκυστική και έξυπνη γυναίκα 23 χρόνων κάτοικος Πειραιά και απόφοιτη του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου. Ως ενδιαφέροντα αναφέρθηκαν το διάβασμα, οι άντρες, η γυμναστική και το sex. Οι περισσότεροι χρήστες που προσέγγισαν το συγκεκριμένο προφίλ ήταν άντρες με σκοπό μια γνωριμία, φιλία ή ακόμα και κάτι παραπάνω. Οι ηλικίες τους κυμαίνονταν από 22 μέχρι 30 χρόνων.
Τα προφίλ που προσεγγίστηκαν περισσότερο ήταν αυτό της ελκυστικής και έξυπνης (προφίλ νούμερο 8) γυναίκας, του αμφιφυλόφιλου (προφίλ νούμερο 4) και του οικονομολόγου (προφίλ νούμερο 3)
Αποτελέσματα Έρευνας
Για ποιους λόγους χρησιμοποιείτε το Facebook Για φιλικές γνωριμίες για ερωτική σχέση για εύρεση σεξουαλικού συντρόφου Για επικοινωνία Σύνολο
άνδρες 31,0% 13,9% 4,1% 50,0% 100,0%
γυναίκες 40,0% 9,1% 3,6% 47,3% 100,0%
Προτιμάτε να βγαίνετε έξω για να κάνετε γνωριμίες ή προκρίνετε τις γνωριμίες μέσω Διαδικτύου
προτιμώ να βγαίνω έξω προτιμώ να κάνω γνωριμίες στο internet παρά να βγαίνω έξω
άνδρες 83,3% άνδρες 16,7%
γυναίκες 84,5% γυναίκες 15,5%
Ενδιαφέροντα χρηστών facebook καλαθοσφαίριση ποδόσφαιρο γυμναστήριο Καφετέριες-μπαρ μουσική διάβασμα Sex
Άνδρες χρήστες facebook 9,4% 21,2% 25,9% 36,5% 5,7,0% 1,2% 1,2%
Γυναίκες χρήστες facebook 1,0% 2,1% 11,3% 79,4% 3,1% 3,1% ,0%
Πιστεύετε ότι η χρήση του Facebook εμπερικλείει κινδύνους για την ασφάλεια των χρηστών ναι όχι
15-25 ετών 23,2% 76,8%
26-36 ετών 43,4% 56,6%
37-47 ετών 25,0% 75,0%
Σεξουαλική Προτίμηση Χρηστών Facebook Ποσοστό (%)
Ετεροφυλόφιλοι 91,5
Ομοφυλόφιλοι 5
Αμφιφυλόφιλοι 3,5
Σύνολο 100,0
Οικογενειακή Κατάσταση Χρηστών Facebook Ποσοστό (%)
Έγγαμοι 34,5
Άγαμοι 49
Αρραβωνιασμένοι 2
Διαζευγμένοι ή σε διάσταση 1,5
Σε σχέση 13
Σύνολο 100,0
Εργασιακή Κατάσταση Χρηστών Facebook Ποσοστό (%)
Μαθητές 8,5
Φοιτητές 47
Άνεργοι 4,5
Ημιαπασχολούμενοι 12,5
Πλήρης απασχόληση 27,5
Σύνολο 100,0
Τόπος διαμονής Χρηστών Facebook Ποσοστό (%)
Αγροτικές Περιοχές 10
Αστικές Περιοχές 42,5
Αθήνα - Θεσσαλονίκη 47,5
Σύνολο 100,0
Μορφωτικό Επίπεδο χρηστών Facebook Ποσοστό %
Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση 0,5
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 16
Τριτοβάθμια Εκπαίδευση 73
Μεταπτυχιακός Τίτλος 10,5
Σύνολο 100,0
Ηλικίες χρηστών Facebook
Ποσοστό %
15-25 71
26-36 26,5
37-47 2,0
48-58 0,5
Σύνολο 100,0
Φύλο χρηστών Facebook Ποσοστό %
Άνδρας 45
Γυναίκα 55
Σύνολο 100,0
Έχετε συναντήσει ποτέ κάποιον που γνωρίσατε από το facebook, παρά τους όποιους κινδύνους αυτό συνεπάγεται ναι όχι
Ετεροφυλόφιλος χρήστης 35,5% 64,5%
Ομοφυλόφιλος χρήστης 90,0% 10,0%
Αμφιφυλόφιλος χρήστης 85,7% 14,3%
Πιστεύετε ότι η κοινωνική δικτύωση μέσω internet είναι το μέλλον στον τρόπο σύναψης σχέσεων όχι λίγο πολύ απόλυτα
έγγαμος 84,1% 7,2% 2,9% 5,8%
άγαμος 32,2% 33,3% 19,5% 14,9%
αρραβωνιασμένος 25,0% 50,0% ,0% 25,0%
Διαζευγμένος/σε διάσταση 74,0% 2,0% 4,0% 20,0%
Σε σχέση 52,6% 15,8% 10,5% 21,1%
Κατά πόσο η ενασχόληση με το facebook επηρεάζει την αποδοτικότητά σας στην εργασία καθόλου την επηρεάζει θετικά την επηρεάζει αρνητικά
ετεροφυλόφιλοι 77,4% 14,6% 7,9%
ομοφυλόφιλοι 50,0% 10,0% 40,0%
αμφιφυλόφιλοι 71,4% 14,3% 14,3%
Πόσες ώρες διαθέτετε εβδομαδιαίως για χρήση υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης στο διαδίκτυο 1/2-2 ώρες 3-5 ώρες 6-8 ώρες > από 8 ώρες
αγροτικές περιοχές 25,0% 45,0% 30,0% 0,0%
αστικές περιοχές 18,8% 67,1% 11,8% 2,4%
Αθήνα-Θεσσαλονίκη 29,5% 40,0% 14,7% 15,8%
Έχετε συναντήσει ποτέ κάποιον που γνωρίσατε από το facebook, παρά τους όποιους κινδύνους αυτό συνεπάγεται ναι όχι
αγροτικές περιοχές 20,0% 80,0%
αστικές περιοχές 34,1% 65,9%
Αθήνα-Θεσσαλονίκη 49,5% 50,5%
Πόσο ευχαριστημένοι είστε από το Facebook καθόλου λίγο μέτρια πολύ απόλυτα
αγροτικές περιοχές 0,0% 10,0% 15,0% 45,0% 30,0%
αστικές περιοχές 0,0% 1,2% 10,6% 50,6% 37,6%
Αθήνα-Θεσσαλονίκη 6,3% 4,2% 17,9% 32,6% 38,9%
Για ποιους λόγους χρησιμοποιείτε συνήθως το διαδίκτυο επαγγελματικοί λόγοι ψυχαγωγία ενημέρωση γνωριμίες επικοινωνία
μαθητές 0,0% 29,4% 41,2% 23,5% 5,9%
φοιτητές 5,3% 53,2% 16,0% 18,1% 7,4%
άνεργοι 44,4% 11,1% 22,2% 11,1% 11,1%
ημιαπασχολούμενοι 4,0% 40,0% 32,0% 16,0% 8,0%
Πλήρως απασχολούμενοι 12,7% 40,0% 27,3% 10,9% 9,1%
ποιές εφαρμογές του facebook χρησιμοποιείτε συχνότερα Ποσοστό
φλερτ 3,0
funny toys
1,5
human pets
,5
compare hotness
3,5
αγκαλιά
2,0
funwall
2,0
ταινίες
3,5
βαμπίρ
1,0
λουλούδια
3,0
οι καλύτεροι φίλοι
,5
δημοφιλής
1,0
superwall
1,5
kisses
5,5
quiz
10,0
καρδιές
5,0
personal photos
3,0
παιχνίδια
4,5
κεράσματα
1,0
δώρα
,5
προσκλήσεις σε εκδηλώσεις
2,0
chat
45,5
Σύνολο 100,0
Μέσα στο facebook οι χρήστες ικανοποιούν το αίσθημα του ανήκειν μέσω της εγγραφής τους σε groups. Τα groups αυτά έχουν σκοπό να συσπειρώσουν τα άτομα με κοινά ενδιαφέροντα. Παρατηρείται πως οι συμμετοχές των χρηστών στα συγκεκριμένα groups είναι άτομα με παρόμοιο ή και ίδιο κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο. Επομένως αυτός ο ψηφιακός κόσμος του facebook λειτουργεί ως κοινωνικοποιητικός παράγοντας. Οι χρήστες του facebook μέσω των profiles τους παρουσιάζουν καθημερινά σε εκατομμύρια χρήστες χαρακτηριστικά της προσωπικής και κοινωνικής τους ταυτότητας. Συνεπακόλουθα οποιαδήποτε προσδοκία για ιδιωτικότητα παύει να υφίσταται όπως θα αποδειχθεί παρακάτω από την έρευνά μας. Το μεγαλύτερο ποσοστό θεωρεί ότι η ενασχόληση με το facebook δεν εμπεριέχει κινδύνους. Αυτό στην ουσία κατά κάποιο τρόπο αναιρείται καθώς μέσω της έκθεσης των profiles των χρηστών εκτίθoνται τα προσωπικά και κοινωνικά τους χαρακτηριστικά. Συνδυαστικά με την προβολή των profiles προσδιορίζονται και πολιτιστικές πρακτικές της ταυτότητας τους. Οι κανόνες του social networking προσδιορίζονται από τους ίδιους τους χρήστες από τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση. Το social networking δεν λειτουργεί ως παράγοντας που αναιρεί τους υπάρχοντες κοινωνικούς δεσμούς αλλά τους ενισχύει με τη δημιουργία νέων επαφών μεταξύ των χρηστών. Στο facebook ο χρήστης διευρύνει το κοινωνικό του δίκτυο κάνοντας «φίλους» χρησιμοποιώντας εφαρμογές που τους φέρνουν πιο κοντά αλλά και από την συμμετοχή τους στα groups.
Tο κοινωνικό δίκτυο που δημιουργείται ενισχύει το ήδη υπάρχον κοινωνικό τους κεφάλαιο και έτσι οι χρήστες αντλούν περισσότερους και ποικίλους πόρους. Μέσω της έρευνάς μας, παρατηρήθηκε ότι μπορεί να γίνει συσχέτιση της χρήσης του facebook με το κοινωνικό κεφάλαιο. Οι Bourdieu, Coleman και Putman έκαναν γνωστό τον όρο του κοινωνικού κεφαλαίου. «Με την έννοια που του έχουν δώσει πρόκειται για το σύνολο των μη οικονομικών πόρων, πραγματικών ή φανταστικών, που αποδίδονται σε άτομα, σε ομάδα ή σε ένα δίκτυο κοινωνικών σχέσεων και χαρακτηρίζονται από αμοιβαιότητα, εμπιστοσύνη και κοινά αποδεκτούς κανόνες συμπεριφοράς, που διευκολύνουν τη συνεργασία και τη συλλογική δράση των ανθρώπων με στόχο το γενικό συμφέρον» (Καραμάνου, 2006)1. Το κοινωνικό κεφάλαιο μπορεί να θεωρηθεί ως ένας πόρος που πηγάζει από τη συλλογική δράση και έχει αποτελέσματα σε ευρύτατη οικονομική και κοινωνική κλίμακα, είναι δηλαδή μια διαδικασία που αφορά κυρίως πολίτες ίδιας ή διαφορετικής καταγωγής και κουλτούρας που συνδέονται κοινωνικά και δημιουργούν δίκτυα και ενώσεις. Στόχος του είναι η συνεργασία των ατόμων αυτών ώστε να επιτευχθεί αμοιβαίο όφελος. Όπως αναφέρθηκε μέσω του ορισμού των τριών θεωρητικών η κοινωνική αλληλεγγύη και η εμπιστοσύνη είναι απαραίτητη για το σχηματισμό του κοινωνικού κεφαλαίου. Το αποτέλεσμα του είναι η κοινωνική συνοχή και η μείωση του κόστους συναλλαγών μεταξύ των ατόμων η οποία επιφέρει εύρυθμη λειτουργία στις κοινωνικές ανταλλαγές και υπάρχει δηλαδή γρήγορη κοινωνική ανάπτυξη. Σ’ αυτή την εύρυθμη κοινωνική ανάπτυξη είναι βασισμένη η δημιουργία του facebook και των διαφόρων άλλων «κοινωνικών δικτύων» (My space, YouTube κ.α.). Η ιδέα του κοινωνικού κεφαλαίου είναι συνδεδεμένη με τους θεσμούς της κοινωνίας των πολιτών. Ο χώρος του είναι τα οικογενειακά και τοπικιστικά δίκτυα. Ωστόσο τα δίκτυα και οι συνθήκες επικοινωνίας επηρεάζονται από τις ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν σε μια περιοχή και οι θεσμοί δρουν καταλυτικά στη λειτουργία τους. Πιο συγκεκριμένα το κοινωνικό κεφάλαιο περιλαμβάνει τρία στοιχεία :
τα κοινωνικά δίκτυα και τους τρόπους που αυτά οργανώνονται,
τον τρόπο λειτουργίας των δικτύων εξαιτίας της εμπιστοσύνης που υπάρχει μεταξύ των μελών τους και
τις κοινές προσδοκίες των μελών που συνδέονται με αυτή την εμπιστοσύνη.
Το κοινωνικό κεφάλαιο αναφέρεται σε διαφανείς αλλά και αδιαφανείς ανταλλαγές και είναι δύσκολο να μετρηθεί. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία που το καθορίζουν. Τα στοιχεία έχουν σχέση με τον πολιτισμό, τον τόπο καταγωγής, την επαγγελματική σχέση των ατόμων αλλά και από το επίπεδο ανάπτυξης συνθηκών κοινωνικής συνεργασίας σε έναν τόπο (πραγματικό ή διαδικτυακό). Ο πιο σημαντικός παράγοντας του κοινωνικού κεφαλαίου είναι η εμπιστοσύνη η οποία μπορεί να απευθύνεται στους θεσμούς, στην κυβέρνηση αλλά και στους ανθρώπους. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το facebook όπου οι χρήστες μεταξύ τους μέσω της επικοινωνίας τους, συζητούν, εκμυστηρεύονται και εκφράζουν συναισθήματα εμπιστοσύνης. Η εμπιστοσύνη που δείχνουν είναι μια απάντηση στην εποχή της ανασφάλειας και του ρίσκου. Ακόμα και σήμερα τον 21ο αιώνα, τον αιώνα της τεχνολογίας, όπου όλα παρακολουθούνται και ελέγχονται οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν εμπιστοσύνη στο διαδίκτυο και αφήνουν εκτεθειμένες πληροφορίες που αφορούν τα προσωπικά τους δεδομένα. Έτσι το facebook αποτελεί ένα μέσο επικοινωνίας, διασκέδασης και χαλάρωσης.
Οι κυριότερες δράσεις των κοινωνικών δικτύων είναι η διάδραση και η επικοινωνία, οι οποίες χτίζουν το κοινωνικό μοντέλο και βασίζονται:
στην σύνδεση που είναι ο τρόπος δημιουργίας κοινωνικών σχέσεων. Στην περίπτωση του facebook, μέσω της χρήσης των εφαρμογών του, έχουν αντικατασταθεί βασικοί καθημερινοί τρόποι επικοινωνίας, όπως το σταθερό τηλέφωνο, το κινητό τηλέφωνο κ.α
στην απαρίθμηση των κοινωνικών σχέσεων, δηλαδή τις κοινωνικές σχέσεις που έχουν οι χρήστες μέσω της εγγραφής τους σε clubs, σε groups κ.α. και
στην απόδοση, δηλαδή τον τρόπο κατανόησης εννοιών δύναμης και εξουσίας μέσα στις κοινωνικές σχέσεις.
Όπως στην καθημερινότητα ο καθένας παρουσιάζει στοιχεία της προσωπικότητάς του προβάλλοντας τον εαυτό του μέσω των κοινωνικών συναναστροφών, έτσι και οι χρήστες του facebook δημιουργούν profiles μέσω των οποίων παρουσιάζουν καθημερινά σε εκατομμύρια άλλους χρήστες χαρακτηριστικά της προσωπικής και κοινωνικής τους ταυτότητας. Με αυτό τον τρόπο κάθε ιδιωτικότητα παύει να υφίσταται όπως θα αποδειχθεί παρακάτω μέσω της έρευνας. Παράλληλα με την προβολή των profiles προσδιορίζονται και πολιτιστικές πρακτικές της ταυτότητάς τους. Ωστόσο οι κανόνες του social networking προσδιορίζονται από τους ίδιους τους χρήστες από τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση. Το social networking δεν λειτουργεί ως παράγοντας που αναιρεί τους υπάρχοντες κοινωνικούς δεσμούς αλλά τους ενισχύει με τη δημιουργία νέων επαφών μεταξύ των χρηστών.
Οι χρήστες έρχονται σε καθημερινή και άμεση επαφή ανταλλάσσοντας σκέψεις, ιδέες, προβληματισμούς και οτιδήποτε άλλο μπορεί να αντικαταστήσει την κοινωνική φυσική επαφή. Μέσα από αυτή την κοινωνική διάδραση με τους «φίλους» που δημιουργούν σε αυτή την εικονική κοινωνική δικτύωση (social networking) που αποτελεί πλέον το «ψηφιακό» τους κοινωνικό δίκτυο, αντλούν από αυτό και τις εφαρμογές του, σημαντικούς πόρους ζωής οι οποίοι αντικαθιστούν τους φυσικούς. Μέσω του facebook οι χρήστες μπορούν να επικοινωνήσουν με άτομα που ζουν στην ίδια περιοχή ή σε διαφορετική, που έχουν τα ίδια πιστεύω ή και έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα. Αυτά τα άτομα που ακόμη και αν ζουν σε διαφορετικές ηπείρους, μέσω των κοινωνικών δικτύων κάνουν τις αποστάσεις να εκμηδενίζονται. Το κοινωνικό κεφάλαιο εδραιώνεται μέσω της εντατικής χρήσης του facebook. Βασιζόμενοι στην θεωρία του Bourdieu σχετικά με το κοινωνικό κεφάλαιο και την συνάφειά του με τα νέα κοινωνικά δίκτυα που προκύπτουν μέσα από την εικονική κοινωνική δικτύωση (social networking), είναι ένας νέος τρόπος ανάπτυξης κοινωνικών δικτύων. Εξαιτίας της εξέλιξης των κοινωνιών και του εκσυγχρονισμού τους τα κοινωνικά δίκτυα τείνουν να γίνονται ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα χωρίς φυσική επαφή. Το κοινωνικό κεφάλαιο που αντλείται μέσα από το πραγματικό κοινωνικό δίκτυο έρχεται να αντικατασταθεί πλέον από το ψηφιακό κοινωνικό κεφάλαιο που αντλείται από το διαδικτυακό κοινωνικό δίκτυο των χρηστών. Αυτό συμβαίνει επειδή το facebook όπως και τα υπόλοιπα κοινωνικά δίκτυα για να λειτουργήσουν χρειάζονται άτομα ίδιας ή διαφορετικής καταγωγής και κουλτούρας ώστε να δημιουργούνται διαδράσεις και κοινωνικές ανταλλαγές. Μπορεί οι χρήστες να ξοδεύουν πάρα πολύ χρόνο στο internet, αλλά η διαδικτυακή κοινωνία τους προσφέρει κάτι που η πραγματική δεν μπόρεσε, την ευτυχία και την χαλάρωση. Το κοινωνικό δίκτυο που δημιουργείται ενισχύει το ήδη υπάρχον κοινωνικό τους κεφάλαιο και έτσι οι χρήστες αντλούν περισσότερους και ποικίλους πόρους.
Το facebook αποτελεί ένα σύγχρονο κοινωνικό δίκτυο όπου πέρα από την τεχνική υποδομή, υπάρχει και μια κοινή βάση πάνω στην οποία αναπτύσσεται η επικοινωνιακή σχέση. Η βάση αυτή αποτελείται από ένα ελάχιστο πλαίσιο συνοχής, όπως για παράδειγμα η κοινή αποδοχή κάποιων απλών κανόνων χρήσης του δικτύου ή ακόμα από κάτι πιο σύνθετο όπως η κοινή αποδοχή ορισμένων νοημάτων κάποια κοινωνική πρακτική ή ακόμα κοινές κοινωνικές αξίες και πολιτισμικοί προσανατολισμοί. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να δημιουργηθούν σταθερά κοινωνικά μορφώματα που κατά κάποιο τρόπο μπορούν να συγκριθούν με τις παραδοσιακές ανθρώπινες κοινότητες. Σύμφωνα με τον Elmer Dewitt Philip η κοινότητα του internet μπορεί να κατανοηθεί ως ένα άλλο κράτος στο κυβερνοχώρο. Η νέα αυτή μορφή πλασματικού κράτους έρχεται να «ανταγωνιστεί» τις παραδοσιακές κοινωνικές και πολιτικές δομές καθώς και τις νέες δομές που αναπτύσσονται στο διαδικτυακό χώρο. Από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της επικοινωνίας μέσω της εφαρμογής του facebook είναι η απουσία της φυσικής παρουσίας των ατόμων που επικοινωνούν όπως και η α-τοπικότητα της επικοινωνιακής και κοινωνικής σχέσης που δημιουργείται μέσω αυτού. Με τον ίδιο τρόπο που πραγματοποιούνται ορισμένες δραστηριότητες σε πραγματικούς φυσικούς χώρους όπως οι επισκέψεις, το κουτσομπολιό και οι συζητήσεις με άτομα του κοινωνικού περιγύρου, γίνεται κάτι ανάλογο και στον χώρο του facebook μέσω των επικοινωνιακών εφαρμογών που παρέχει.
Μια από τις εφαρμογές των κοινωνικών δικτύων είναι η αναδυόμενη χρήση τους για πολιτικούς σκοπούς. Η αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων που ενυπάρχει και μέσα από τις εφαρμογές του facebook ενισχύει την εικόνα των πολιτευόμενων και τους δίνει τη δυνατότητα να δημιουργήσουν πιο προσωπικές σχέσεις αλλά και να αποκτήσουν μια πιο άμεση επαφή με τους ψηφοφόρους τους και όχι μόνο. Αυτή η πολιτική αξιοποίηση που γίνεται μέσω του διαδικτύου και των εφαρμογών του, αποτελεί μια πιο συντονισμένη βάση για τους υποστηρικτές τους που λειτουργεί για σκοπούς επικοινωνίας και οργάνωσης. Μέσα από την έρευνά μας, παρατηρήθηκε ότι ήταν αρκετοί οι χρήστες που είχαν σχέση με την πολιτική. Σκοπός της δημιουργίας των προφίλ τους ήταν η αύξηση της δημοτικότητας τους και η προσάρτηση περισσότερων ψηφοφόρων. Βλέπουμε πως η κοινωνική δικτύωση ανοίγει νέους ορίζοντες και τα νέας γενιάς κοινωνικά δίκτυα δημιουργούν νέα διλήμματα και προκλήσεις. Η παρουσία στο διαδίκτυο μιας τόσο μεγάλης γκάμας πληροφοριών ως προς την προσωπικότητα των πολιτευόμενων δεν περνάει απαρατήρητη στο χρήστη – ψηφοφόρο όπου μπορεί να θεωρηθεί ένας νέος τρόπος προεκλογικής εκστρατείας μέσω του facebook.
Το άτομο μέσα από το διαδίκτυο και κατ’ επέκταση με την ενασχόλησή του με το facebook ξεφεύγει από το συγκεκριμένο και οριοθετημένο κοινωνικό του περίγυρο ακόμα και όταν αναπτύσσει γεωγραφική και κοινωνική κινητικότητα. Έτσι οι πολλαπλοί κόσμοι που δημιουργούνται, σύμφωνα με τον Shibutani, αποτελούν στην πραγματικότητα δίκτυα που παράγει το άτομο για να ικανοποιήσει διαφορετικές και ποικίλες κοινωνικές, επαγγελματικές, πολιτισμικές και συναισθηματικές ανάγκες. Το γεγονός αυτό, μας οδηγεί στην υπόθεση ότι σήμερα ένα άτομο έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει πολλαπλούς τύπους κοινωνικής πρακτικής. Το κοινωνικό πράττειν μετασχηματίζεται σε ένα επικοινωνιακό πράττειν όπου στα πλαίσια της επικοινωνιακής πρακτικής δημιουργούνται νέες μορφές θεσμικής οργάνωσης της κοινωνίας. Οι εικονικές και ηλεκτρονικές κοινότητες, όπως το facebook, είναι έννοιες που αναφέρονται σε αυτές τις νέες μορφές κοινωνικής οργάνωσης.
Σύμφωνα με την θεωρία της ελεύθερης επιλογής του Ηuizinga, το άτομο παρουσιάζει στοιχεία του εαυτού του και της προσωπικότητας του, όχι και τόσο με βάση την ελεύθερη επιλογή και τα δικά του «θέλω».Το άτομο θεωρεί πως οι επιλογές αυτές είναι αποκλειστικά δικές του αλλά στην ουσία είναι επιβαλλόμενες και προκαθορισμένες από τις δομές της εκάστοτε κοινωνίας. Ο Beck αναφερόμενος στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στο πως αυτά επηρεάζουν τα άτομα, υποστηρίζει ότι ο τύπος, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση είναι εκείνα που καθορίζουν όλες τις επιλογές του ατόμου και συνεπώς την καθημερινότητα του κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο Facebook. Συγκεντρώνοντας στοιχεία για τα προφίλ των χρηστών και την προσωπικότητά τους προωθούν στοχευόμενες διαφημίσεις με βάση τις προτιμήσεις τους. Η συγκεκριμένη κατάσταση θεωρείται από πολλούς ότι συνιστά παραβίαση βασικών αρχών προστασίας και ελευθερίας του ατόμου. Η κατάσταση αυτή εξυπηρετεί μερικούς από τους χρήστες που διαφημίζουν τις επιχειρήσεις τους ή ακόμα και τους ίδιους τους , τους εαυτούς όπως μοντέλα , τραγουδιστές , δημοσιογράφοι και παρουσιαστές.
Σε αυτό το σημείο θέτεται το ζήτημα κατά πόσο η ευρεία χρήση του facebook, είναι καθαρά προσωπική επιλογή του χρήστη και όχι μια επιβαλλόμενη και προκαθορισμένη επιλογή, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, με στόχο το κέρδος των διαφημιστικών εταιρειών. Οι διαφημιστικές εταιρείες με σκοπό το όσον τον δυνατόν μεγαλύτερο κέρδος, ακολουθούν την πάγια τακτική τους δηλαδή την εύρεσης νέων τρόπων διαφήμισης και προσπάθειας κερδοφόρου διαφημιστικού υλικού. Ο χώρος του facebook αποτελεί έναν πρωτότυπο και ριζοσπαστικό τρόπο διαφήμισης και για αυτόν τον λόγο προβάλλεται από τις ίδιες τις διαφημιστικές εταιρείες με σκοπό την προβολή και την προώθηση των προϊόντων και υπηρεσιών τους, μέσω των εφαρμογών του facebook.
ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ FACEBOOK
Chat: Η εφαρμογή αυτή δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες, να τη χρησιμοποιούν για τη μεταξύ τους επικοινωνία μέσα στο facebook. Μέσω του chat έχουν πιο άμεση και γρήγορη επικοινωνία με τους φίλους τους.
Καρδιές (Hearts) & Kisses: Οι εφαρμογές αυτές δίνουν τη δυνατότητα στο χρήστη να εκφράσει τη συμπάθειά και την αγάπη του στους φίλους του, στέλνοντάς τους καρδιές και φιλιά τα οποία συνοδεύονται από διάφορα λογότυπα ( π.χ I miss you, I love you)
Quiz: Αυτή η εφαρμογή είναι μια από τις πιο δημοφιλείς μεταξύ των χρηστών, αφού περιέχει διάφορα quiz που αφορούν τη ζωή τους, τον χαρακτήρα τους, την καριέρα τους και τα ενδιαφέροντά τους. Πολλές φορές τα αποτελέσματά τους είναι εντυπωσιακά.
Mindjolt Games: Με αυτή την εφαρμογή δίνεται η δυνατότητα στους χρήστες να ψυχαγωγηθούν τις ώρες που βρίσκονται στο γραφείο ή στο σπίτι με περισσότερα από 250 παιχνίδια.
Fυn Wall: Με αυτή την εφαρμογή οι χρήστες μπορούν να δημοσιεύσουν στις σελίδες των φίλων τους όχι μόνο σχόλια, αλλά και video, φωτογραφίες και γκράφιτι- αρκεί να έχουν εγκατεστημένη αυτή την εφαρμογή.
Vampires: Μέσω αυτής της εφαρμογής οι χρήστες μπορούν να γίνουν τα πιο αιμοβόρα βαμπίρ της παρέας δαγκώνοντας τους φίλους τους.
Are you interested: Με αυτή την εφαρμογή οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να πατήσουν «Ναι» ή «Όχι» στη φωτογραφία κάποιου ανάλογα αν αυτός τους προκαλεί ενδιαφέρον ή όχι.
Likeness unrated: Σε αυτή την εφαρμογή οι χρήστες απαντούν
Ο μέσος όρος του χρόνου στο διαδίκτυο που δαπανήθηκε από κάθε ένα ερευνητή για την πραγματοποίηση της έρευνας ήταν 5 ώρες ημερησίως για το παραπάνω χρονικό διάστημα.
Στόχοι:
Στόχοι της έρευνας ήταν οι εξής:
Ο προσδιορισμός των λόγων που κάποιος επιλέγει το διαδίκτυο ως μέσο επισύναψης σχέσεων.
Ο χρόνος που οι χρήστες αφιερώνουν καθημερινά στο Facebook.
Οι τρόποι που οι χρήστες επιλέγουν για να αυξήσουν την κοινωνικότητά τους.
Η θετική ή αρνητική πρόθεση των χρηστών να έρθουν σε άμεση επαφή με άλλα μέλη του Facebook.
Κατά πόσο υπάρχει η πεποίθηση ανάμεσα στους χρήστες ότι μπορεί να υπάρξει δυνατότητα ουσιαστικής σχέσης μέσω του internet.
Εάν θεωρούν ότι το Facebook έχει αντικαταστήσει τα χαρακτηριστικά που εμπεριέχονται στην φυσική κοινωνική επαφή.
Κατά πόσο οι ίδιοι θεωρούν ότι η ενασχόλησή τους με το Facebook εμπεριέχει κινδύνους.
Ποιες εφαρμογές του Facebook χρησιμοποιούνται συχνότερα και από ποιους.
Αν θεωρούν ότι το Facebook είναι μια επιτυχημένη εφαρμογή
Κατά πόσο η ενασχόλησή τους με εφαρμογές όπως το Facebook επηρεάζει την σχολική ή επαγγελματική τους επίδοση και
Τέλος, αν θεωρούν ότι το “social networking” θα αποτελέσει στο μέλλον έναν τρόπο σύναψης σχέσεων.
ΙΣΤΟΡΙΑ FACEBOOK
Η ιστορία του Facebook ξεκινάει το έτος 2004 από τον Μάρκ Ζάκερμπερκ, τριτοετή φοιτητή του Χάρβαρντ. Η ιδέα του ήταν να δημιουργήσει ένα ηλεκτρονικό δίκτυο για την επικοινωνία μεταξύ των συμφοιτητών του.
Στην αρχή της δημιουργίας του, το Facebook προοριζόταν μόνο για τους φοιτητές του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ. Στην συνέχεια όμως επεκτάθηκε και σε άλλα πανεπιστήμια της ευρύτερης περιοχής αλλά πάντα παρέμενε σε πανεπιστημιακά πλαίσια. Ο όρος για να μπορέσει κάποιος να εγγραφεί στο Facebook ήταν να είναι σπουδαστής.
Το 2006 το site άνοιξε για όλο τον κόσμο και το επόμενο βήμα ήταν να επιτραπεί στους πάντες να έχουν πρόσβαση στην ανάπτυξη εφαρμογών του Facebook. Μέσα από αυτή την ενέργεια παρατηρείται ο στόχος του να γίνει το Facebook η κύρια πλατφόρμα των χρηστών του internet και να έχουν όλοι πρόσβαση σε εφαρμογές διαφορετικού χαρακτήρα .
Στην Ελλάδα οι χρήστες του facebook υπολογίζονται σε 500.000
ΤΑ ΠΡΟΦΙΛ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ
Για τις ανάγκες της έρευνας, δημιουργήθηκαν από τους ερευνητές ψεύτικα προφίλ χρηστών του Facebook με διαφορετικά μεταξύ τους κοινωνικά χαρακτηριστικά.. Οι φοιτητές που δημιούργησαν τα ψεύτικα αυτά προφίλ κατέγραφαν ποιοι τους προσέγγιζαν στο Facebook και τους υπέβαλαν στα ερωτήματα της συνέντευξης μέσω chat. Συνολικά οι φοιτητές προσεγγίστηκαν από 825 άτομα- χρήστες του Facebook, αλλά 200 από αυτά δέχτηκαν να συμμετέχουν στη συνέντευξη μέσω chat. Τα ψεύτικα προφίλ που δημιουργήθηκαν είναι τα εξής:
Φοιτητής, ηλικίας 24 ετών, που έψαχνε χρήστες για φιλία μέσα από το Facebook. Σε όλο το διάστημα της έρευνας προσεγγίστηκε από χρήστες ηλικίας 18-35 ετών και από τα δύο φύλα. Οι περισσότεροι έψαχναν για φίλους, αλλά υπήρχαν και χρήστες που έψαχναν για μια σχέση.
35χρονη γυναίκα προϊσταμένη νοσοκόμα που ζει και εργάζεται μόνιμα στη Μυτιλήνη. Τα ενδιαφέροντά της είναι η κολύμβηση και η υδατοσφαίριση. Επίσης, στον ελεύθερό της χρόνο διαβάζει βιβλία και παρακολουθεί ταινίες. Σε όλο το διάστημα της έρευνας την προσέγγισαν χρήστες του αντίθετου φύλου ηλικίας 25-45 ετών. Οι περισσότεροι στην αρχή της επικοινωνίας, προσέγγισαν με σκοπό την γνωριμία αλλά αργότερα εκδήλωσαν ενδιαφέρον για ερωτική-σεξουαλική επαφή.
35χρονος άντρας εργαζόμενος ως οικονομολόγος σε ασφαλιστική εταιρία με μόνιμη κατοικία τη Γλυφάδα. Στο διάστημα αυτό της έρευνας, προσεγγίστηκε κυρίως από γυναίκες ηλικίας 15-25 ετών. Η πλειοψηφία των χρηστών που έρχονταν σε επαφή μαζί του, επιδίωκαν τη δημιουργία μιας σχέσης.
Αμφιφυλόφιλος 26άχρονος δικηγόρος εργαζόμενος ως ασκούμενος σε δικηγορικό γραφείο και μόνιμη κατοικία τον Πειραιά. Τα άτομα που κυρίως τον προσέγγισαν ήταν νεαρής ηλικίας, όπου στην πλειοψηφία τους ήταν αμφιφυλόφιλοι και ομοφυλόφιλοι ενώ πολύ λίγοι ήταν οι ετεροφυλόφιλοι. Οι περισσότεροι επιδίωκαν τη συζήτηση για θέματα που αφορούσαν τη σεξουαλική τους προτίμηση.
20χρονη φοιτήτρια η οποία ήταν συνδικαλίστρια και δραστήριο άτομο. Τον ελεύθερο της χρόνο τον αξιοποιούσε στο γυμναστήριο. Προσεγγίστηκε από χρήστες ηλικίας 20-26 ετών, μόνο άνδρες. Βασική τους επιδίωξη ήταν η σεξουαλική συνεύρεση και μια πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση.
Επιτυχημένος επιχειρηματίας 50 ετών από την Αθήνα. Τα ενδιαφέροντά του είναι το γυμναστήριο, οι επιχειρήσεις, η ιστιοπλοΐα, τα ταξίδια, τα αυτοκίνητα, οι βάρκες, οι δουλειές και τα οικονομικά. Το συγκεκριμένο προφίλ δεν προσεγγίστηκε από κανένα.
17χρονος μαθητής από τον Πειραιά με ενδιαφέροντα το ποδόσφαιρο, το γυμναστήριο και οι έξοδοι με φίλους. Προσεγγίστηκε κυρίως από κοπέλες ηλικιών 16-20, αλλά και μεγαλύτερων ηλικιών και από τα δύο φύλα. Οι περισσότεροι από τους άντρες που τον προσέγγισαν, ήταν ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι.
Ελκυστική και έξυπνη γυναίκα 23 χρόνων κάτοικος Πειραιά και απόφοιτη του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου. Ως ενδιαφέροντα αναφέρθηκαν το διάβασμα, οι άντρες, η γυμναστική και το sex. Οι περισσότεροι χρήστες που προσέγγισαν το συγκεκριμένο προφίλ ήταν άντρες με σκοπό μια γνωριμία, φιλία ή ακόμα και κάτι παραπάνω. Οι ηλικίες τους κυμαίνονταν από 22 μέχρι 30 χρόνων.
Τα προφίλ που προσεγγίστηκαν περισσότερο ήταν αυτό της ελκυστικής και έξυπνης (προφίλ νούμερο 8) γυναίκας, του αμφιφυλόφιλου (προφίλ νούμερο 4) και του οικονομολόγου (προφίλ νούμερο 3)
Αποτελέσματα Έρευνας
Για ποιους λόγους χρησιμοποιείτε το Facebook Για φιλικές γνωριμίες για ερωτική σχέση για εύρεση σεξουαλικού συντρόφου Για επικοινωνία Σύνολο
άνδρες 31,0% 13,9% 4,1% 50,0% 100,0%
γυναίκες 40,0% 9,1% 3,6% 47,3% 100,0%
Προτιμάτε να βγαίνετε έξω για να κάνετε γνωριμίες ή προκρίνετε τις γνωριμίες μέσω Διαδικτύου
προτιμώ να βγαίνω έξω προτιμώ να κάνω γνωριμίες στο internet παρά να βγαίνω έξω
άνδρες 83,3% άνδρες 16,7%
γυναίκες 84,5% γυναίκες 15,5%
Ενδιαφέροντα χρηστών facebook καλαθοσφαίριση ποδόσφαιρο γυμναστήριο Καφετέριες-μπαρ μουσική διάβασμα Sex
Άνδρες χρήστες facebook 9,4% 21,2% 25,9% 36,5% 5,7,0% 1,2% 1,2%
Γυναίκες χρήστες facebook 1,0% 2,1% 11,3% 79,4% 3,1% 3,1% ,0%
Πιστεύετε ότι η χρήση του Facebook εμπερικλείει κινδύνους για την ασφάλεια των χρηστών ναι όχι
15-25 ετών 23,2% 76,8%
26-36 ετών 43,4% 56,6%
37-47 ετών 25,0% 75,0%
Σεξουαλική Προτίμηση Χρηστών Facebook Ποσοστό (%)
Ετεροφυλόφιλοι 91,5
Ομοφυλόφιλοι 5
Αμφιφυλόφιλοι 3,5
Σύνολο 100,0
Οικογενειακή Κατάσταση Χρηστών Facebook Ποσοστό (%)
Έγγαμοι 34,5
Άγαμοι 49
Αρραβωνιασμένοι 2
Διαζευγμένοι ή σε διάσταση 1,5
Σε σχέση 13
Σύνολο 100,0
Εργασιακή Κατάσταση Χρηστών Facebook Ποσοστό (%)
Μαθητές 8,5
Φοιτητές 47
Άνεργοι 4,5
Ημιαπασχολούμενοι 12,5
Πλήρης απασχόληση 27,5
Σύνολο 100,0
Τόπος διαμονής Χρηστών Facebook Ποσοστό (%)
Αγροτικές Περιοχές 10
Αστικές Περιοχές 42,5
Αθήνα - Θεσσαλονίκη 47,5
Σύνολο 100,0
Μορφωτικό Επίπεδο χρηστών Facebook Ποσοστό %
Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση 0,5
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 16
Τριτοβάθμια Εκπαίδευση 73
Μεταπτυχιακός Τίτλος 10,5
Σύνολο 100,0
Ηλικίες χρηστών Facebook
Ποσοστό %
15-25 71
26-36 26,5
37-47 2,0
48-58 0,5
Σύνολο 100,0
Φύλο χρηστών Facebook Ποσοστό %
Άνδρας 45
Γυναίκα 55
Σύνολο 100,0
Έχετε συναντήσει ποτέ κάποιον που γνωρίσατε από το facebook, παρά τους όποιους κινδύνους αυτό συνεπάγεται ναι όχι
Ετεροφυλόφιλος χρήστης 35,5% 64,5%
Ομοφυλόφιλος χρήστης 90,0% 10,0%
Αμφιφυλόφιλος χρήστης 85,7% 14,3%
Πιστεύετε ότι η κοινωνική δικτύωση μέσω internet είναι το μέλλον στον τρόπο σύναψης σχέσεων όχι λίγο πολύ απόλυτα
έγγαμος 84,1% 7,2% 2,9% 5,8%
άγαμος 32,2% 33,3% 19,5% 14,9%
αρραβωνιασμένος 25,0% 50,0% ,0% 25,0%
Διαζευγμένος/σε διάσταση 74,0% 2,0% 4,0% 20,0%
Σε σχέση 52,6% 15,8% 10,5% 21,1%
Κατά πόσο η ενασχόληση με το facebook επηρεάζει την αποδοτικότητά σας στην εργασία καθόλου την επηρεάζει θετικά την επηρεάζει αρνητικά
ετεροφυλόφιλοι 77,4% 14,6% 7,9%
ομοφυλόφιλοι 50,0% 10,0% 40,0%
αμφιφυλόφιλοι 71,4% 14,3% 14,3%
Πόσες ώρες διαθέτετε εβδομαδιαίως για χρήση υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης στο διαδίκτυο 1/2-2 ώρες 3-5 ώρες 6-8 ώρες > από 8 ώρες
αγροτικές περιοχές 25,0% 45,0% 30,0% 0,0%
αστικές περιοχές 18,8% 67,1% 11,8% 2,4%
Αθήνα-Θεσσαλονίκη 29,5% 40,0% 14,7% 15,8%
Έχετε συναντήσει ποτέ κάποιον που γνωρίσατε από το facebook, παρά τους όποιους κινδύνους αυτό συνεπάγεται ναι όχι
αγροτικές περιοχές 20,0% 80,0%
αστικές περιοχές 34,1% 65,9%
Αθήνα-Θεσσαλονίκη 49,5% 50,5%
Πόσο ευχαριστημένοι είστε από το Facebook καθόλου λίγο μέτρια πολύ απόλυτα
αγροτικές περιοχές 0,0% 10,0% 15,0% 45,0% 30,0%
αστικές περιοχές 0,0% 1,2% 10,6% 50,6% 37,6%
Αθήνα-Θεσσαλονίκη 6,3% 4,2% 17,9% 32,6% 38,9%
Για ποιους λόγους χρησιμοποιείτε συνήθως το διαδίκτυο επαγγελματικοί λόγοι ψυχαγωγία ενημέρωση γνωριμίες επικοινωνία
μαθητές 0,0% 29,4% 41,2% 23,5% 5,9%
φοιτητές 5,3% 53,2% 16,0% 18,1% 7,4%
άνεργοι 44,4% 11,1% 22,2% 11,1% 11,1%
ημιαπασχολούμενοι 4,0% 40,0% 32,0% 16,0% 8,0%
Πλήρως απασχολούμενοι 12,7% 40,0% 27,3% 10,9% 9,1%
ποιές εφαρμογές του facebook χρησιμοποιείτε συχνότερα Ποσοστό
φλερτ 3,0
funny toys
1,5
human pets
,5
compare hotness
3,5
αγκαλιά
2,0
funwall
2,0
ταινίες
3,5
βαμπίρ
1,0
λουλούδια
3,0
οι καλύτεροι φίλοι
,5
δημοφιλής
1,0
superwall
1,5
kisses
5,5
quiz
10,0
καρδιές
5,0
personal photos
3,0
παιχνίδια
4,5
κεράσματα
1,0
δώρα
,5
προσκλήσεις σε εκδηλώσεις
2,0
chat
45,5
Σύνολο 100,0
Μέσα στο facebook οι χρήστες ικανοποιούν το αίσθημα του ανήκειν μέσω της εγγραφής τους σε groups. Τα groups αυτά έχουν σκοπό να συσπειρώσουν τα άτομα με κοινά ενδιαφέροντα. Παρατηρείται πως οι συμμετοχές των χρηστών στα συγκεκριμένα groups είναι άτομα με παρόμοιο ή και ίδιο κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο. Επομένως αυτός ο ψηφιακός κόσμος του facebook λειτουργεί ως κοινωνικοποιητικός παράγοντας. Οι χρήστες του facebook μέσω των profiles τους παρουσιάζουν καθημερινά σε εκατομμύρια χρήστες χαρακτηριστικά της προσωπικής και κοινωνικής τους ταυτότητας. Συνεπακόλουθα οποιαδήποτε προσδοκία για ιδιωτικότητα παύει να υφίσταται όπως θα αποδειχθεί παρακάτω από την έρευνά μας. Το μεγαλύτερο ποσοστό θεωρεί ότι η ενασχόληση με το facebook δεν εμπεριέχει κινδύνους. Αυτό στην ουσία κατά κάποιο τρόπο αναιρείται καθώς μέσω της έκθεσης των profiles των χρηστών εκτίθoνται τα προσωπικά και κοινωνικά τους χαρακτηριστικά. Συνδυαστικά με την προβολή των profiles προσδιορίζονται και πολιτιστικές πρακτικές της ταυτότητας τους. Οι κανόνες του social networking προσδιορίζονται από τους ίδιους τους χρήστες από τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση. Το social networking δεν λειτουργεί ως παράγοντας που αναιρεί τους υπάρχοντες κοινωνικούς δεσμούς αλλά τους ενισχύει με τη δημιουργία νέων επαφών μεταξύ των χρηστών. Στο facebook ο χρήστης διευρύνει το κοινωνικό του δίκτυο κάνοντας «φίλους» χρησιμοποιώντας εφαρμογές που τους φέρνουν πιο κοντά αλλά και από την συμμετοχή τους στα groups.
Tο κοινωνικό δίκτυο που δημιουργείται ενισχύει το ήδη υπάρχον κοινωνικό τους κεφάλαιο και έτσι οι χρήστες αντλούν περισσότερους και ποικίλους πόρους. Μέσω της έρευνάς μας, παρατηρήθηκε ότι μπορεί να γίνει συσχέτιση της χρήσης του facebook με το κοινωνικό κεφάλαιο. Οι Bourdieu, Coleman και Putman έκαναν γνωστό τον όρο του κοινωνικού κεφαλαίου. «Με την έννοια που του έχουν δώσει πρόκειται για το σύνολο των μη οικονομικών πόρων, πραγματικών ή φανταστικών, που αποδίδονται σε άτομα, σε ομάδα ή σε ένα δίκτυο κοινωνικών σχέσεων και χαρακτηρίζονται από αμοιβαιότητα, εμπιστοσύνη και κοινά αποδεκτούς κανόνες συμπεριφοράς, που διευκολύνουν τη συνεργασία και τη συλλογική δράση των ανθρώπων με στόχο το γενικό συμφέρον» (Καραμάνου, 2006)1. Το κοινωνικό κεφάλαιο μπορεί να θεωρηθεί ως ένας πόρος που πηγάζει από τη συλλογική δράση και έχει αποτελέσματα σε ευρύτατη οικονομική και κοινωνική κλίμακα, είναι δηλαδή μια διαδικασία που αφορά κυρίως πολίτες ίδιας ή διαφορετικής καταγωγής και κουλτούρας που συνδέονται κοινωνικά και δημιουργούν δίκτυα και ενώσεις. Στόχος του είναι η συνεργασία των ατόμων αυτών ώστε να επιτευχθεί αμοιβαίο όφελος. Όπως αναφέρθηκε μέσω του ορισμού των τριών θεωρητικών η κοινωνική αλληλεγγύη και η εμπιστοσύνη είναι απαραίτητη για το σχηματισμό του κοινωνικού κεφαλαίου. Το αποτέλεσμα του είναι η κοινωνική συνοχή και η μείωση του κόστους συναλλαγών μεταξύ των ατόμων η οποία επιφέρει εύρυθμη λειτουργία στις κοινωνικές ανταλλαγές και υπάρχει δηλαδή γρήγορη κοινωνική ανάπτυξη. Σ’ αυτή την εύρυθμη κοινωνική ανάπτυξη είναι βασισμένη η δημιουργία του facebook και των διαφόρων άλλων «κοινωνικών δικτύων» (My space, YouTube κ.α.). Η ιδέα του κοινωνικού κεφαλαίου είναι συνδεδεμένη με τους θεσμούς της κοινωνίας των πολιτών. Ο χώρος του είναι τα οικογενειακά και τοπικιστικά δίκτυα. Ωστόσο τα δίκτυα και οι συνθήκες επικοινωνίας επηρεάζονται από τις ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν σε μια περιοχή και οι θεσμοί δρουν καταλυτικά στη λειτουργία τους. Πιο συγκεκριμένα το κοινωνικό κεφάλαιο περιλαμβάνει τρία στοιχεία :
τα κοινωνικά δίκτυα και τους τρόπους που αυτά οργανώνονται,
τον τρόπο λειτουργίας των δικτύων εξαιτίας της εμπιστοσύνης που υπάρχει μεταξύ των μελών τους και
τις κοινές προσδοκίες των μελών που συνδέονται με αυτή την εμπιστοσύνη.
Το κοινωνικό κεφάλαιο αναφέρεται σε διαφανείς αλλά και αδιαφανείς ανταλλαγές και είναι δύσκολο να μετρηθεί. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία που το καθορίζουν. Τα στοιχεία έχουν σχέση με τον πολιτισμό, τον τόπο καταγωγής, την επαγγελματική σχέση των ατόμων αλλά και από το επίπεδο ανάπτυξης συνθηκών κοινωνικής συνεργασίας σε έναν τόπο (πραγματικό ή διαδικτυακό). Ο πιο σημαντικός παράγοντας του κοινωνικού κεφαλαίου είναι η εμπιστοσύνη η οποία μπορεί να απευθύνεται στους θεσμούς, στην κυβέρνηση αλλά και στους ανθρώπους. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το facebook όπου οι χρήστες μεταξύ τους μέσω της επικοινωνίας τους, συζητούν, εκμυστηρεύονται και εκφράζουν συναισθήματα εμπιστοσύνης. Η εμπιστοσύνη που δείχνουν είναι μια απάντηση στην εποχή της ανασφάλειας και του ρίσκου. Ακόμα και σήμερα τον 21ο αιώνα, τον αιώνα της τεχνολογίας, όπου όλα παρακολουθούνται και ελέγχονται οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν εμπιστοσύνη στο διαδίκτυο και αφήνουν εκτεθειμένες πληροφορίες που αφορούν τα προσωπικά τους δεδομένα. Έτσι το facebook αποτελεί ένα μέσο επικοινωνίας, διασκέδασης και χαλάρωσης.
Οι κυριότερες δράσεις των κοινωνικών δικτύων είναι η διάδραση και η επικοινωνία, οι οποίες χτίζουν το κοινωνικό μοντέλο και βασίζονται:
στην σύνδεση που είναι ο τρόπος δημιουργίας κοινωνικών σχέσεων. Στην περίπτωση του facebook, μέσω της χρήσης των εφαρμογών του, έχουν αντικατασταθεί βασικοί καθημερινοί τρόποι επικοινωνίας, όπως το σταθερό τηλέφωνο, το κινητό τηλέφωνο κ.α
στην απαρίθμηση των κοινωνικών σχέσεων, δηλαδή τις κοινωνικές σχέσεις που έχουν οι χρήστες μέσω της εγγραφής τους σε clubs, σε groups κ.α. και
στην απόδοση, δηλαδή τον τρόπο κατανόησης εννοιών δύναμης και εξουσίας μέσα στις κοινωνικές σχέσεις.
Όπως στην καθημερινότητα ο καθένας παρουσιάζει στοιχεία της προσωπικότητάς του προβάλλοντας τον εαυτό του μέσω των κοινωνικών συναναστροφών, έτσι και οι χρήστες του facebook δημιουργούν profiles μέσω των οποίων παρουσιάζουν καθημερινά σε εκατομμύρια άλλους χρήστες χαρακτηριστικά της προσωπικής και κοινωνικής τους ταυτότητας. Με αυτό τον τρόπο κάθε ιδιωτικότητα παύει να υφίσταται όπως θα αποδειχθεί παρακάτω μέσω της έρευνας. Παράλληλα με την προβολή των profiles προσδιορίζονται και πολιτιστικές πρακτικές της ταυτότητάς τους. Ωστόσο οι κανόνες του social networking προσδιορίζονται από τους ίδιους τους χρήστες από τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση. Το social networking δεν λειτουργεί ως παράγοντας που αναιρεί τους υπάρχοντες κοινωνικούς δεσμούς αλλά τους ενισχύει με τη δημιουργία νέων επαφών μεταξύ των χρηστών.
Οι χρήστες έρχονται σε καθημερινή και άμεση επαφή ανταλλάσσοντας σκέψεις, ιδέες, προβληματισμούς και οτιδήποτε άλλο μπορεί να αντικαταστήσει την κοινωνική φυσική επαφή. Μέσα από αυτή την κοινωνική διάδραση με τους «φίλους» που δημιουργούν σε αυτή την εικονική κοινωνική δικτύωση (social networking) που αποτελεί πλέον το «ψηφιακό» τους κοινωνικό δίκτυο, αντλούν από αυτό και τις εφαρμογές του, σημαντικούς πόρους ζωής οι οποίοι αντικαθιστούν τους φυσικούς. Μέσω του facebook οι χρήστες μπορούν να επικοινωνήσουν με άτομα που ζουν στην ίδια περιοχή ή σε διαφορετική, που έχουν τα ίδια πιστεύω ή και έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα. Αυτά τα άτομα που ακόμη και αν ζουν σε διαφορετικές ηπείρους, μέσω των κοινωνικών δικτύων κάνουν τις αποστάσεις να εκμηδενίζονται. Το κοινωνικό κεφάλαιο εδραιώνεται μέσω της εντατικής χρήσης του facebook. Βασιζόμενοι στην θεωρία του Bourdieu σχετικά με το κοινωνικό κεφάλαιο και την συνάφειά του με τα νέα κοινωνικά δίκτυα που προκύπτουν μέσα από την εικονική κοινωνική δικτύωση (social networking), είναι ένας νέος τρόπος ανάπτυξης κοινωνικών δικτύων. Εξαιτίας της εξέλιξης των κοινωνιών και του εκσυγχρονισμού τους τα κοινωνικά δίκτυα τείνουν να γίνονται ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα χωρίς φυσική επαφή. Το κοινωνικό κεφάλαιο που αντλείται μέσα από το πραγματικό κοινωνικό δίκτυο έρχεται να αντικατασταθεί πλέον από το ψηφιακό κοινωνικό κεφάλαιο που αντλείται από το διαδικτυακό κοινωνικό δίκτυο των χρηστών. Αυτό συμβαίνει επειδή το facebook όπως και τα υπόλοιπα κοινωνικά δίκτυα για να λειτουργήσουν χρειάζονται άτομα ίδιας ή διαφορετικής καταγωγής και κουλτούρας ώστε να δημιουργούνται διαδράσεις και κοινωνικές ανταλλαγές. Μπορεί οι χρήστες να ξοδεύουν πάρα πολύ χρόνο στο internet, αλλά η διαδικτυακή κοινωνία τους προσφέρει κάτι που η πραγματική δεν μπόρεσε, την ευτυχία και την χαλάρωση. Το κοινωνικό δίκτυο που δημιουργείται ενισχύει το ήδη υπάρχον κοινωνικό τους κεφάλαιο και έτσι οι χρήστες αντλούν περισσότερους και ποικίλους πόρους.
Το facebook αποτελεί ένα σύγχρονο κοινωνικό δίκτυο όπου πέρα από την τεχνική υποδομή, υπάρχει και μια κοινή βάση πάνω στην οποία αναπτύσσεται η επικοινωνιακή σχέση. Η βάση αυτή αποτελείται από ένα ελάχιστο πλαίσιο συνοχής, όπως για παράδειγμα η κοινή αποδοχή κάποιων απλών κανόνων χρήσης του δικτύου ή ακόμα από κάτι πιο σύνθετο όπως η κοινή αποδοχή ορισμένων νοημάτων κάποια κοινωνική πρακτική ή ακόμα κοινές κοινωνικές αξίες και πολιτισμικοί προσανατολισμοί. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να δημιουργηθούν σταθερά κοινωνικά μορφώματα που κατά κάποιο τρόπο μπορούν να συγκριθούν με τις παραδοσιακές ανθρώπινες κοινότητες. Σύμφωνα με τον Elmer Dewitt Philip η κοινότητα του internet μπορεί να κατανοηθεί ως ένα άλλο κράτος στο κυβερνοχώρο. Η νέα αυτή μορφή πλασματικού κράτους έρχεται να «ανταγωνιστεί» τις παραδοσιακές κοινωνικές και πολιτικές δομές καθώς και τις νέες δομές που αναπτύσσονται στο διαδικτυακό χώρο. Από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της επικοινωνίας μέσω της εφαρμογής του facebook είναι η απουσία της φυσικής παρουσίας των ατόμων που επικοινωνούν όπως και η α-τοπικότητα της επικοινωνιακής και κοινωνικής σχέσης που δημιουργείται μέσω αυτού. Με τον ίδιο τρόπο που πραγματοποιούνται ορισμένες δραστηριότητες σε πραγματικούς φυσικούς χώρους όπως οι επισκέψεις, το κουτσομπολιό και οι συζητήσεις με άτομα του κοινωνικού περιγύρου, γίνεται κάτι ανάλογο και στον χώρο του facebook μέσω των επικοινωνιακών εφαρμογών που παρέχει.
Μια από τις εφαρμογές των κοινωνικών δικτύων είναι η αναδυόμενη χρήση τους για πολιτικούς σκοπούς. Η αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων που ενυπάρχει και μέσα από τις εφαρμογές του facebook ενισχύει την εικόνα των πολιτευόμενων και τους δίνει τη δυνατότητα να δημιουργήσουν πιο προσωπικές σχέσεις αλλά και να αποκτήσουν μια πιο άμεση επαφή με τους ψηφοφόρους τους και όχι μόνο. Αυτή η πολιτική αξιοποίηση που γίνεται μέσω του διαδικτύου και των εφαρμογών του, αποτελεί μια πιο συντονισμένη βάση για τους υποστηρικτές τους που λειτουργεί για σκοπούς επικοινωνίας και οργάνωσης. Μέσα από την έρευνά μας, παρατηρήθηκε ότι ήταν αρκετοί οι χρήστες που είχαν σχέση με την πολιτική. Σκοπός της δημιουργίας των προφίλ τους ήταν η αύξηση της δημοτικότητας τους και η προσάρτηση περισσότερων ψηφοφόρων. Βλέπουμε πως η κοινωνική δικτύωση ανοίγει νέους ορίζοντες και τα νέας γενιάς κοινωνικά δίκτυα δημιουργούν νέα διλήμματα και προκλήσεις. Η παρουσία στο διαδίκτυο μιας τόσο μεγάλης γκάμας πληροφοριών ως προς την προσωπικότητα των πολιτευόμενων δεν περνάει απαρατήρητη στο χρήστη – ψηφοφόρο όπου μπορεί να θεωρηθεί ένας νέος τρόπος προεκλογικής εκστρατείας μέσω του facebook.
Το άτομο μέσα από το διαδίκτυο και κατ’ επέκταση με την ενασχόλησή του με το facebook ξεφεύγει από το συγκεκριμένο και οριοθετημένο κοινωνικό του περίγυρο ακόμα και όταν αναπτύσσει γεωγραφική και κοινωνική κινητικότητα. Έτσι οι πολλαπλοί κόσμοι που δημιουργούνται, σύμφωνα με τον Shibutani, αποτελούν στην πραγματικότητα δίκτυα που παράγει το άτομο για να ικανοποιήσει διαφορετικές και ποικίλες κοινωνικές, επαγγελματικές, πολιτισμικές και συναισθηματικές ανάγκες. Το γεγονός αυτό, μας οδηγεί στην υπόθεση ότι σήμερα ένα άτομο έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει πολλαπλούς τύπους κοινωνικής πρακτικής. Το κοινωνικό πράττειν μετασχηματίζεται σε ένα επικοινωνιακό πράττειν όπου στα πλαίσια της επικοινωνιακής πρακτικής δημιουργούνται νέες μορφές θεσμικής οργάνωσης της κοινωνίας. Οι εικονικές και ηλεκτρονικές κοινότητες, όπως το facebook, είναι έννοιες που αναφέρονται σε αυτές τις νέες μορφές κοινωνικής οργάνωσης.
Σύμφωνα με την θεωρία της ελεύθερης επιλογής του Ηuizinga, το άτομο παρουσιάζει στοιχεία του εαυτού του και της προσωπικότητας του, όχι και τόσο με βάση την ελεύθερη επιλογή και τα δικά του «θέλω».Το άτομο θεωρεί πως οι επιλογές αυτές είναι αποκλειστικά δικές του αλλά στην ουσία είναι επιβαλλόμενες και προκαθορισμένες από τις δομές της εκάστοτε κοινωνίας. Ο Beck αναφερόμενος στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στο πως αυτά επηρεάζουν τα άτομα, υποστηρίζει ότι ο τύπος, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση είναι εκείνα που καθορίζουν όλες τις επιλογές του ατόμου και συνεπώς την καθημερινότητα του κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο Facebook. Συγκεντρώνοντας στοιχεία για τα προφίλ των χρηστών και την προσωπικότητά τους προωθούν στοχευόμενες διαφημίσεις με βάση τις προτιμήσεις τους. Η συγκεκριμένη κατάσταση θεωρείται από πολλούς ότι συνιστά παραβίαση βασικών αρχών προστασίας και ελευθερίας του ατόμου. Η κατάσταση αυτή εξυπηρετεί μερικούς από τους χρήστες που διαφημίζουν τις επιχειρήσεις τους ή ακόμα και τους ίδιους τους , τους εαυτούς όπως μοντέλα , τραγουδιστές , δημοσιογράφοι και παρουσιαστές.
Σε αυτό το σημείο θέτεται το ζήτημα κατά πόσο η ευρεία χρήση του facebook, είναι καθαρά προσωπική επιλογή του χρήστη και όχι μια επιβαλλόμενη και προκαθορισμένη επιλογή, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, με στόχο το κέρδος των διαφημιστικών εταιρειών. Οι διαφημιστικές εταιρείες με σκοπό το όσον τον δυνατόν μεγαλύτερο κέρδος, ακολουθούν την πάγια τακτική τους δηλαδή την εύρεσης νέων τρόπων διαφήμισης και προσπάθειας κερδοφόρου διαφημιστικού υλικού. Ο χώρος του facebook αποτελεί έναν πρωτότυπο και ριζοσπαστικό τρόπο διαφήμισης και για αυτόν τον λόγο προβάλλεται από τις ίδιες τις διαφημιστικές εταιρείες με σκοπό την προβολή και την προώθηση των προϊόντων και υπηρεσιών τους, μέσω των εφαρμογών του facebook.
ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ FACEBOOK
Chat: Η εφαρμογή αυτή δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες, να τη χρησιμοποιούν για τη μεταξύ τους επικοινωνία μέσα στο facebook. Μέσω του chat έχουν πιο άμεση και γρήγορη επικοινωνία με τους φίλους τους.
Καρδιές (Hearts) & Kisses: Οι εφαρμογές αυτές δίνουν τη δυνατότητα στο χρήστη να εκφράσει τη συμπάθειά και την αγάπη του στους φίλους του, στέλνοντάς τους καρδιές και φιλιά τα οποία συνοδεύονται από διάφορα λογότυπα ( π.χ I miss you, I love you)
Quiz: Αυτή η εφαρμογή είναι μια από τις πιο δημοφιλείς μεταξύ των χρηστών, αφού περιέχει διάφορα quiz που αφορούν τη ζωή τους, τον χαρακτήρα τους, την καριέρα τους και τα ενδιαφέροντά τους. Πολλές φορές τα αποτελέσματά τους είναι εντυπωσιακά.
Mindjolt Games: Με αυτή την εφαρμογή δίνεται η δυνατότητα στους χρήστες να ψυχαγωγηθούν τις ώρες που βρίσκονται στο γραφείο ή στο σπίτι με περισσότερα από 250 παιχνίδια.
Fυn Wall: Με αυτή την εφαρμογή οι χρήστες μπορούν να δημοσιεύσουν στις σελίδες των φίλων τους όχι μόνο σχόλια, αλλά και video, φωτογραφίες και γκράφιτι- αρκεί να έχουν εγκατεστημένη αυτή την εφαρμογή.
Vampires: Μέσω αυτής της εφαρμογής οι χρήστες μπορούν να γίνουν τα πιο αιμοβόρα βαμπίρ της παρέας δαγκώνοντας τους φίλους τους.
Are you interested: Με αυτή την εφαρμογή οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να πατήσουν «Ναι» ή «Όχι» στη φωτογραφία κάποιου ανάλογα αν αυτός τους προκαλεί ενδιαφέρον ή όχι.
Likeness unrated: Σε αυτή την εφαρμογή οι χρήστες απαντούν
Σχόλια
http://animats.wordpress.com/2008/05/04/fb/