Ελληνική Κοινωνική Έρευνα -Greek Social Research

Κυριακάτικο απόγευμα Ευστράτιος Παπάνης Μοιάζει η ζωή μας με κυριακάτικο απόγευμα. Αμήχανα βαδίζουμε προς την κατάθλιψη, φορώντας ρούχα σφιχτά, κουμπωμένα, ερμητικά, σαν το αχρείαστο πουλόβερ που η μητέρα μάς επέβαλε, μήπως το βράδυ βγάλει ψύχρα.  Μοιάζει η ζωή μας με θλιβερό περίπατο στα μέρη, που ταξίδι δε θυμίζουν. Βαριεστημένα παρατηρούμε τις κυρίες με βαρύγδουπα φορέματα να σεριανίζουν σαν επιτάφιοι επιθυμίες απονεκρωμένες μαζί με παιδιά, που θέλουν να ξεφύγουν. Με σχόλια καυστικά ή γέλια ψεύτικα να μέμφονται τους πάντες. Σε τακούνια ψηλά, όσο το άλμα που δεν αποτόλμησαν, για να μην καταντήσουν δήμιοι της ζωής τους.  Μοιάζει η ζωή μας με κολύμπι στη θάλασσα. Με τη δύναμη όλη της ψυχής μας παρασυρόμαστε στο γαλάζιο και τους ορίζοντες, μέχρι η γνώριμη φωνή με ανησυχία, επιτακτικά να μας πισωγυρίσει. Όχι στα βαθιά, μέχρι εκεί που πατώνεις.. Και δίπλα σύζυγοι πιστοί φορώντας τα γυαλιά τους να ρίχνουν κλεφτές ματιές στις νεαρές με τα μαγιώ, τάχα αδιάφοροι, αλλά μέσα τους...

Τέτοια μέρα ξεκινά η εσωτερική μετανάστευση χιλιάδων εκπαιδευτικών στα σχολεία που θα παρουσιαστούν, όλοι θύματα ενός παράλογου συστήματος, που τους αναγκάζει να ξεσπιτώνονται, να πληρώνουν μεταφορικά και ενοίκια, να εγκλιματίζονται κάθε χρόνο σε διαφορετικά περιβάλλοντα,να παρακαλούν γνωστούς και αγνώστους δασκαλοπατέρες συνδικαλιστές για μια κοντινότερη μετάθεση και να ζουν με τους πενιχρούς μισθούς της ντροπής.. Θεωρούνται τυχεροί δε έναντι των ανέργων, των ημιαπασχολουμένων και άλλων τάξεων, όχι για το μύθο των διακοπών, αλλά γιατί έχουν σταθερή ( μέχρι πότε) εργασία. Την ίδια στιγμή η ελίτ του Δημοσίου, θέλει υψηλές αποδοχές, για να κάνει το αυτονόητο, πχ να δικάσει δίκαια ή για το προνόμιο του να νομοθετεί. Κύριοι που ανήκετε σε αυτές τις κατηγορίες, κανείς σας δεν θα είχε τη ζηλευτή θέση, που κατέχετε, αν δεν υπήρχαν οι  δάσκαλοι και οι καθηγητές..Στράτος Παπάνης

Ανήκω σε μια από τις γενιές, που σαν τυμβωρύχοι έχουν συλήσει κάθε αξία και έχουν πουλήσει μισοτιμής τα ακριβά κτερίσματα. Στις γενιές, που κενοτάφια μόνο θα παραδώσουν στα παιδιά, και μνημεία επιβλητικά, αλλά σαθρά, σαν τις ληρωδίες μας. Με την υποκριτική δικαιολογία πως όλα έγιναν στο όνομα κάποιου: της οικογένειας, της προόδου, της επανάστασης, του έρωτα.  Οι προηγούμενες δεν ήταν καλύτερες. Εμφύλιοι, παγκόσμιοι, εξαργυρωμένα πολυτεχνεία, Woodstock με σπόνσορες, σοσιαλισμοί της κρεββατοκάμαρας.. Και παρά τα όσα συνέβησαν έκπληκτος, -άραγε δεν έφτασε η δόση τόσων δεκαετιών-βλέπω καθημερινά κυβερνητικούς να μοιράζουν ρουσφέτια, συριζαίους να κανονίζουν τις θέσεις τους για τον Οκτώβρη, αριστερούς πιο άκαμπτους και στυγνούς από ταγματασφαλίτες, φασίστες να προβάλλουν ως αλήθεια το μίσος τους..  Μα το χειρότερο είναι πως, επηρεασμένος από την παρακμή της εποχής, υποθήκευσα με τις επιλογές μου κάθε προσωπικό μου μέλλον, και κυρίως την αξιοπρέπεια, εκείνη που ή σε αναχωρητή σε ...

Η Ψυχολογική σημασία της ιδιοκτησίας Ευστράτιος Παπάνης, Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Αιγαίου Όλες οι κοινωνιολογικές θεωρήσεις, που διατείνονται πως η ιδιοκτησία είναι η πηγή απάντων των κακών, δύσκολα μπορούν να βρουν πρακτική εφαρμογή των αρχών τους, επειδή η έννοια αυτή φαίνεται πως είναι σύμφυτη με την ανθρώπινη ανάπτυξη και συνδέεται με την αντίληψη της κατοικίας-φωλιάς, το συναίσθημα της ασφάλειας και χαλάρωσης, τη θέση στην ιεραρχία και την οριοθέτηση του απαραβίαστου προσωπικού χώρου. Η υπέρβασή της προϋποθέτει άρση των ανθρώπινων αδυναμιών και κοινωνικές σχέσεις αρτιότερες από τις σημερινές, που μόνο σε υποθετικές αγγελικές, αναρχικές ή πρωτόγονες κοινότητες περιγράφονται. Η κατάλυση των συνόρων, των κτημάτων, της περιουσίας και της μεταβίβασης τους, όσο λογική κι αν φαίνεται, εξαιτίας του αναπότρεπτου θανάτου, αποτελεί τη βάση των περισσοτέρων πολιτισμών, νοηματοδοτεί την οικονομία και είναι κίνητρο για την εξέλιξη του είδους. Αν και τόσο σημαντικός, ο ό...

Θηλυκότητα Ευστράτιος Παπάνης Θηλυκότητα είναι η τέχνη του να συντηρείς εσκεμμένα κάποια χαρακτηριστικά, που για αιώνες έχουν συνδεθεί με το γυναικείο φύλο, είτε ως μύθοι είτε ως παράδοση είτε ως προσδοκία, χωρίς να διακυβεύεται η προσωπικότητα και οι επιλογές, τη στιγμή, που η μάζα τα απαξιώνει ως αναχρονιστικά. Θηλυκότητα είναι η τέχνη του να γίνεσαι ποθητή, αλλά όχι προκλητική, παίζοντας με τις ιδιότητες και αφήνοντας το αίσθημα του ανικανοποίητου, που θα κορεσθεί μόνο σταδιακά, αν κάποιος αποδειχθεί ικανός να σε κερδίσει. Θηλυκότητα είναι η τέχνη της φιλαρέσκειας, δίχως έπαρση, της καλαισθησίας χωρίς εμμονή, της επίγνωσης των θέλω, χωρίς φλυαρία, ο συνδυασμός της τρυφερότητας με το δυναμισμό, της ευφυίας με την αφέλεια, η ικανότητα να κάνεις όσους πλησιάζουν να φαντάζονται και να μαντεύουν, ξέροντας πως ποτέ δε θα σε κατέχουν. Θηλυκότητα είναι οι εμπειρίες, που δεν κατονομάζονται, τα αντίθετα που συναινούν με το χρόνο, η αγνότητα που έγινε σύνεση, η ευγένεια, όταν οι υπόλοιπ...

Εμπειρίες Ευστράτιος Παπάνης Μαζέψτε τις εμπειρίες σαν πολύτιμο, διάσπαρτο θησαυρό. Ως τον καρπό της ελιάς, που στα πιο δύσβατα μέρη και στα αγκάθια έναν έναν ανακαλύπτεις. Βουτώντας τα χέρια σου στην παγωνιά και τις κακοτοπιές, κανένας να μην πάει χαμένος, όσο ελάχιστος κι αν είναι. Οι πιο άξιοι από σας δημιουργήστε τις, με την επίγνωση πως μοναδικές κι αν φαίνονται της ζωής οι περιπλανήσεις, οι αιώνες περιγελούν τη σοφία τους. Γεμάτο το χώμα από ιστορίες και συναισθήματα, που πριν από σας παρόμοια υπήρξαν. Και που πριν χαθούν, με της οικουμένης ενώθηκαν τη μελωδία.  Οι πιο ταπεινοί στο τέλος θα καταλάβετε πώς δεν ήταν παρά αναμνήσεις μόνο. Περνούν κι αυτές και βιάζονται, όπως οι άνθρωποι, που απότομα λιγοστεύουν. Γιατί, όσοι από αυτές κάτι διδαχθήκατε, χωρίς με πείσμα και αυταρέσκεια να επαναλαμβάνετε τα ίδια λάθη, θα μάθατε ότι τα χρόνια που κυλούν, επιτακτικά μια βεβαιότητα ορίζουν: Πως όσο περισσότερο ζεις, τόσο η εμπειρία συνοψίζεται σε δύο μονάχα λέξεις. Στο χρέος της ...

Ματαιώσεις Ευστράτιος Παπάνης Όταν, λοιπόν, ένα χαρακτηριστικό σάς έλκει σε κάποιον, ας πούμε ο δυναμισμός, η διάθεση για ρίσκο, ο αυθορμητισμός, η οργανωτικότητα, η τάση για περισυλλογή, να θυμάστε πως θα το λάβετε ολόκληρο κι οχι μόνο στους τομείς, που εσείς επιθυμείτε. Κι ακόμα χειρότερα για τους ανασφαλείς πως θα εξακολουθήσει να αναφέρεται σε όλες τις διαπροσωπικές σχέσεις κι όχι μονοπωλιακά σε σας.. Έτσι μην παραπονεθείτε εάν ο τολμηρός στην εργασία του σύντροφός σας, προσόν που κάποτε θαυμάσατε, αποδειχθεί εξίσου γενναίος στις ερωτικές ερμηνείες του. Ή εάν η οργανωτική γυναίκα των ονείρων σας φανεί ψυχαναγκαστικά διατεθειμένη να σχεδιάσει κάθε λεπτομέρεια μιας εξόρμησης, αρνούμενη την έκπληξη.  Κι αυτό ακριβώς είναι το πιο πνιγηρό στις σχέσεις, πως ό,τι κάποτε ονομάστηκε καλό χιούμορ με τα χρόνια να λέγεται  έλλειψη σοβαρότητας κι εκείνο, που αποθεώθηκε ως αυτονομία, η καθημερινότητα ανικανότητα για δέσμευση να το αποκαλεί..

Αποποίηση  Ευστράτιος Παπάνης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου  Δεν υπάρχει κοινή γνώμη και λογική. Θέλω να ξέρω πώς σκέφτεται ο καθένας, με τι γνώσεις και κίνητρα και ποια φερεγγυότητα έχει η άποψή του..Αλλιώς οι όροι αυτοί υπάρχουν όχι για να περιγράψουν έναν φανταστικό, υποθετικό, ανούσιο μέσο όρο, αλλά για να δικαιολογήσουν την αποποίηση ευθυνών. Ανόητα εφευρήματα, για να τα επικαλούνται όσοι ποδηγετούν τα πλήθη..Κι όμοια, δεν υπάρχουν απρόσωπα κερδοσκοπικά κεφάλαια, που καταληστεύουν. Υπάρχουν μέτοχοι με όνομα και επώνυμο και επενδυτές με συγκεκριμένη ταυτότητα, που κερδοσκοπούν και είναι υπόλογοι για τα εγκλήματα ενάντια στην ανθρωπότητα..Ας σταματήσει πια ο νεοφιλελευθερισμός να καλύπτεται πίσω από όρους, που μεταθέτουν την ενοχή και η αριστερά να εξορκίζει αόριστους εχθρούς..