ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΠΑΠΑΝΗΣ
Η πλειονότητα των ερευνών για τη διαδικασία της ανάγνωσης και των συστατικών που την απαρτίζουν εχει γίνει στον αγγλοσαξωνικό χώρο με βάση την αγγλική γλώσσα. Από ό,τι όμως θα δούμε, η ελληνική γλώσσα έχει τεράστιες διαφορές απ΄ αυτήν, τόσο στο φωνολογικό και συντακτικό τομέα, όσο και στο μορφολογικό. Είναι, λοιπόν,λογικό να υποθέτουμε ότι διαφορετικά προβλήματα θα αντιμετωπίζει ένας Έλληνας από έναν αγγλόφωνο αναγνώστη. Για παράδειγμα, ποια είναι η θέση ενός παιδιού της πρώτης δημοτικού, που για το φώνημα /e/ βλέπει δύο γραφές, για το φώνημα /i/ πέντε και σε τι αντίθεση βρίσκεται με έναν Άγγλο συνομήλικό του, που μαθαίνει ότι το γράφημα /a/ προφέρεται άλλοτε a και άλλοτε /ei/. Επιπλέον, η θέση των λέξεων μέσα στην πρόταση με μία πρώτη και πρόχειρη παρατήρηση φαίνεται πως είναι αδιάφορη και μάλλον ελαστική στη γλώσσα μας, χωρίς να υπόκειται σε περιορισμούς. Κι αυτό γιατί η Νέα Ελληνική είναι γλώσσα κλιτή σε τέτοιο βαθμό, ώστε κανονικά από τη μορφολογία των λέξεων γίνεται σαφές ποιο είναι το υποκείμενο (Y), ποιο το ρήμα (Ρ) και ποιο το αντικείμενο (Α) στην πρόταση. Έτσι στα Ν.Ε. η τάξη των λέξεων δεν επιτελεί κάποια συντακτική λειτουργία, όπως συμβαίνει π.χ στην Αγγλική, όπου σε μία πρόταση κρίσεως είναι σχεδόν υποχρεωτική η σειρά Υ-Ρ-Α.. Η ύπαρξη των πτώσεων, λοιπόν, αναντίρρητα καθιστά αυτομάτως μια γλώσσα πιο δύσκολη, καθώς απαιτεί μεγαλύτερη προσπάθεια για την εκμάθηση περισσότερων μορφολογικών τύπων, για τον ίδιο όμως λόγο επιτρέπει και μεγαλύτερη ελευθερία στη σειρά των λέξεων.
Π.χ Ο Πέτρος αγόρασε αυτοκίνητο
- Αγόρασε ο Πέτρος αυτοκίνητο
- Αυτοκίνητο αγόρασε ο Πέτρος κ.α
αλλά
Peter bought a car
- Bought Peter a car
*A car bought Peter
Αυτή η ελαστικότητα στη σειρά των όρων δε σημαίνει κιόλας ότι στη Ν.Ε οποιαδήποτε σειρά Υ-Ρ-Α αποδίδει το ίδιο ακριβώς νόημα με οποιαδήποτε άλλη διάταξη. Αντίθετα μάλιστα μια προσεκτικότερη εξέταση των πραγμάτων δείχνει ότι ακόμα και εκεί που φαίνεται πως υπάρχει ελευθερία σε μια σειρά λέξεων, υπάρχει κάθε φορά ένας ιδιαίτερος λόγος για τον οποίο αυτή ή εκείνη η λέξη παίρνει αυτή ή εκείνη τη θέση στη σειρά του λόγου. Γι’ αυτό άλλωστε και το ζήτημα της σειράς των όρων απασχόλησε αρκετούς και μεγάλους γλωσσολόγους οι οποίοι αποφάνθηκαν σχετικά με αυτό.
Ο Τζάρτζανος (1946-1953) υποστηρίζει σχετικά ότι σε μια πρόταση αυτοτελή και ανεξάρτητη ένας όρος της που τονίζεται ιδιαιτέρως δηλ. που εκφέρεται με έμφαση ή αντιδιαστολή, καταλαμβάνει συνήθως την αρχική θέση ενώ σπάνια τίθεται στο τέλος. Η μεσαία θέση είναι συνήθως θέση του όρου της προτάσεως, που εκφέρεται χωρίς καμία έμφαση.
Στις ανεξάρτητες προτάσεις κρίσεως, όταν ο λόγος είναι απαθής και ήρεμος, μη εμφατικός και χωρίς κάποιο ιδιαίτερο επιτονισμό, η κανονική σειρά των όρων είναι ΥΡΑ αν το ρήμα είναι μεταβατικό. Αυτή είναι η κανονική σειρά των όρων και όταν η έννοια του υποκειμένου τονίζεται ειδικώς λόγω εμφάσεως ή αντιδιαστολής.Πχ
Κανένα μήλο δεν άρεσε στον Κώστα
Ο Νίκος αγόρασε αυτοκίνητο( όχι ο Γιάννης.)
Αν τώρα κάποιος από τους άλλους όρους της πρότασης τονίζεται ιδιαιτέρως η παραπάνω σειρά μεταβάλλεται και μπορούμε αναλόγως να έχουμε ΡΥΑ ή ΑΡΥ ή και ΡΑΥ.
Σε διηγήσεις και παραμύθια προτάσσεται συχνά το ρήμα «ήταν» με υπαρκτική συνήθως σημασία: Π.χ Μία φορά κι έναν καιρό ήταν ένας βασιλιάς και μία βασίλισσα.
Σύμφωνα με τον Α. Τσοπανάκη (1994) η φυσική ακολουθία των όρων στα Ν.Ε είναι ΥΡΑ. Αν όμως η διάθεσή μας είναι διαφορετική και η πρόθεσή μας να δημιουργήσουμε μια άλλου είδους εντύπωση επιβάλλεται από ειδικές συνθήκες, μπορούμε να αλλάξουμε τη θέση των όρων της πρότασης, τροποποιώντας, όμως, ταυτόχρονα και τη σημασία της.
Κατά τον Mackrige (1985) η τάξη των λέξεων στα Ν.Ε χρησιμεύε,ι μαζί με τους αδύνατους τύπους των αντωνυμιών και με τον επιτονισμό κατά την ομιλία, για να δείχνει σε ποιο μέρος της πρότασης περιέχεται η νέα πληροφορία που μεταβιβάζεται με την πρόταση, η «εστία» πιο συγκεκριμένα πιστεύει ότι η διάταξη ΥΡΑ δεν είναι η μόνη ουδέτερη, αλλά ως ουδέτερη και μη εμφατική θεωρεί και τη διάταξη ΡΥΑ. Για τις λοιπές διατάξεις πιστεύει ότι βρίσκονται σε συχνή αντιστοιχία με κάποιο συγκεκριμένο είδος έμφασης. Ετσι:
Για ισχυρότερη έμφαση στο υποκείμενο έχουμε ΑΡΥ ( και αυτό γιατί η Ν.Ε έχει τάση οπισθοβαρή, αφήνει δηλ. το κύριο βάρος της έμφασης ναπέφτει στο τέλος)
Για ισχυρότερη έμφαση στο ρήμα έχουμε ΡΑΥ
Για ισχυρότερη έμφαση στο αντικείμενο έχουμε ΑΡΥ
Και οι τρεις λοιπόν γλωσσολόγοι που προαναφέραμε, όπως και πολλοί άλλοι, δέχονται τη σειρά ΥΡΑ ως βασική, άποψη που ταυτίζεται με αυτή των περισσοτέρων βιβλίων παραδοσιακής γραμματικής και σύνταξης και εγχειριδίων διδασκαλίας.
Εξαίρεση στον κανόνα αποτελεί ο Mirabel(1959) που θεωρεί ότι καμία από τις πιθανές σειρές δεν αποτελεί τον κανόνα. Πιστεύει ότι καμία σειρά δεν είναι βασική και ότι οι έξη δομές που παραθέτει ( ΥΡΑ,ΡΥΑ,ΡΑΥ,ΑΡΥ,ΑΥΡ,ΥΑΡ) είναι στην πράξη ισοδύναμες. Μπορούμε, ωστόσο, να αναγνωρίσουμε σε κάθε μία από τις εκφορές μία ιδιαίτερη αξία από την άποψη της εκφραστικότητας, γιατί η έξαρση ενός όρου της εκφοράς γίνεται όταν στον όρο αυτό δοθεί η πρώτη θέση( ενδεχομένως μαζί με έναν ιδιαίτερο τόνο της φωνής).
Εκτός από τους παραπάνω γλωσσολόγους, με τη σειρά των όρων της πρότασης έχουν ασχοληθεί και πολλοί άλλοι με αποτέλεσμα να έχουν σχηματιστεί δυο διακεκριμένες μεθοδολογικά προσεγγίσεις που έχουν διαφορετικό τελικό στόχο. Οι μελετητές που ακολουθούν την πρώτη τάση στη μελέτη της σειράς των όρων ενδιαφέρονται για τις εμφανιζόμενες διατάξεις, δηλαδή τις επιφανειακές δομές, χωρίς να τις ανάγουν σε βασικά /αρχικά δομικά σχήματα. Η στατιστική κατανομή των δομών δημιουργεί ομάδες γλωσσών με κριτήριο τη θέση των κυρίων όρων. Εδώ θα πρέπει, βέβαια, να επισημάνουμε ότι οι παρατηρήσεις που προκύπτουν από μια τέτοια έρευνα αντανακλούν τις προθέσεις του ερευνητή και σχετίζονται άμεσα με το επίπεδο του λόγου, δηλαδή επίσημο ανεπίσημο ύφος, προφορικός - γραπτός λόγος. Επιπλέον σ΄αυτό το είδος έρευνας η ουδέτερη σειρά χωρίς επιτονισμό και έμφαση σε κάποιο όρο και χωρίς ένταξη στο συγκείμενο αποτελεί βασική και θεμελιώδη έννοια.
Αντιπροσωπευτικό δείγμα τέτοιου είδους μελέτης δηλ. στατιστικής της σειράς των όρων αποτελεί η έρευνα που παρατίθεται στο άρθρο της Κατσιμαλή(1996). Από την έρευνα αυτή προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα: όσον αφορά τη θέση του υποκειμένου μέσα στη πρόταση διαπιστώνουμε ότι στον προφορικό λόγο η χρήση της σειρά ΡΥ είναι πιο συχνή 52,2% ενώ η σειρά ΥΡ είναι 47,7%. Η απόκλιση δηλαδή δεν είναι τόσο μεγάλη.
Στο διάλογο και πάλι την πρώτη θέση κατέχει η σειρά ΡΥ (50,5%) και ακολουθεί με πολύ μικρή απόκλιση η σειρά ΥΡ (49,4%).
Στο θεατρικό έργο η απόκλιση κυμαίνεται σε φυσιολογικά επίπεδα, είναι μια διαφορά (7,7%). Στο λογοτεχνικό έργο της Άλκης Ζέη, «Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα», η απόκλιση μεταξύ των σειρών ΡΥ και ΥΡ είναι αρκετά μεγάλη. Η σειρά ΥΡ παρουσιάζεται συχνότερα (54,4%) σε σχέση με τη σειρά ΡΥ που εμφανίζεται σε ποσοστό (45,5%) .
Τέλος στις εφημερίδες η απόκλιση είναι πολύ μεγαλύτερη. Η σειρά ΥΡ παρουσιάζεται σε ποσοστό (60,7%) σε σχέση με τη σειρά ΡΥ που εμφανίζεται με συχνότητα (67,9%).
Σε γενικές γραμμές, η σειρά ΡΥ είναι κατά μέσο όρο (48,8%) λιγότερο συχνή από τη σειρά ΥΡ που έχει κατά μέσο όρο ποσοστό (51,6%).
Οι μελετητές της γλώσσας που εντάσσονται στη γενετική μετασχηματιστική γραμματική ( 2η τάση μελέτης της σειράς των όρων) αναζητούν τη βασική σειρά των προτάσεων με κριτήριο τις ανάγκες και τις δυνατότητες της θεωρίας που υποστηρίζουν.
Όπως προαναφέραμε η Ν.Ε είναι γλώσσα κλιτή, χαρακτηρίζεται δηλαδή από σύνθεση μορφημάτων. Πιο συγκεκριμένα ο τύπος του ρήματος προκύπτει από το λεξικό μόρφημα του ρήματος και από το κλιτικό μόρφημα που δηλώνει το πρόσωπο. Γι΄αυτό το λόγο στην Ελληνική το υποκείμενο του ρήματος μπορεί να παραλείπεται να μην είναι λεξικά εκπεφρασμένο. Αυτό συμβαίνει με αρκετά μεγάλη συχνότητα στο ά και ΄β ενικό και πληθυντικό πρόσωπο, αλλά και στο ΄γ πρόσωπο ενικού και πληθυντικού αριθμού όταν αυτό είναι ευκόλως εννοούμενο με βάση τα συμφραζόμενα.
Αντιθέτως, η Αγγλική ανήκει στις λεγόμενες αναλυτικές ή απομονωτικές γλώσσες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από ταύτιση του μορφήματος με τη λέξη. Στις γλώσσες αυτές η λεξική και η γραμματική λειτουργία δηλώνονται με ξεχωριστό μόρφημα γι αυτό και έχουμε ανάγκη σταθερής σειράς των λέξεων, καθώς και υποχρεωτικής δήλωσης του υποκειμένου. Στις γλώσσες αυτές μας ενδιαφέρει περισσότερο η σύνταξη και λιγότερο η μορφολογία.
Μία ακόμη διαφορά μεταξύ Ν.Ε και Αγγλικής όσον αφορά πάντα στο συντακτικό τομέα είναι ότι η Αγγλική είναι αναλυτικότερη της Ν.Ε καθώς, αν εξαιρέσουμε τη γενική κτητική, τόσο το έμμεσο αντικείμενο όσο και οι διάφορες επιρρηματικές σχέσεις(τόπος, χρόνος, αιτία, σκοπός/αποτέλεσμα) εκφράζονται μόνο εμπρόθετα.
Π.χ Ο δάσκαλος έδωσε του μαθητή ένα βιβλίο ή
Ο δάσκαλος έδωσε στο μαθητή ένα βιβλίο
αλλά
The teacher gave a book to the student
Είμαι σπίτι
αλλά
Ι am at home
Από τα παραπάνω διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν αρκετές και σημαντικές διαφορές μεταξύ Ελληνικής και Αγγλικής όσον αφορά στο συντακτικό τομέα των δυο γλωσσών.
1.19.1 ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Η Ν.Ε, της οποίας η επίσημη χρήση καθιερώθηκε από την Πολιτεία το 1975, είναι προϊόν συνθέσεως και όχι τυχαίας ανάμιξης της Δημοτικής και της Καθαρεύουσας: των δυο παραδοσιακών μορφών της Ν.Ε
Από φωνολογικής πλευράς παρατηρούμε ότι είναι μεγάλη η επίδραση της λόγιας παράδοσης στη Ν.Ε. Εξάλλου πρέπει να έχουμε υπ΄οψη ότι η Ν.Ε. όπως γενικά οι γλώσσες των σύγχρονων κοινωνιών δεν είναι κάτι το ενιαίο και ομοιογενές. Εκτός από τις τοπικές παραλλαγές τις Ν.Ε (εύκολα μπορούν να διαπιστωθούν ορισμένες γλωσσικές διαφορές μεταξύ λόγου χάρη των Αθηναίων και των Θεσσαλονικέων) υπάρχουν ατομικές και κοινωνικές διαφορές. Στην πραγματικότητα κάθε γλώσσα είναι ένα σύστημα ιδιολέκτων : κάθε άτομο έχει τη δική του ιδιόλεκτο, το δικό του γλωσσικό σύστημα τη «δική του γλώσσα». Παράλληλα οι κοινωνικές και άλλες αναφορές αντανακλώνται σε αυτή τη λαϊκή γλώσσα, γλώσσα του σπιτιού, επαγγελματικές γλώσσες κ.λ.π. Γι΄αυτό συμβαίνει πολλές φορές ορισμένο σύστημα, όπως στην προκειμένη περίπτωση το φωνολογικό, να διαφέρει κατ’άτομα. Αυτό θα το διαπιστώσουμε κατά τη φωνολογική ανάλυση της Ν.Ε που διακρίνεται μάλιστα για τον ιδιαίτερα σύνθετο χαρακτήρα της : στοιχεία λόγια, λαϊκά και διαλεκτικά, αλλά και πολλά ξένα, μη προσαρμοσμένα στο φωνητικό και μορφολογικό της σύστημα( σαμπουάν, τάνκε, μπριτζ, φίλμ,κ.λ.π).
Α. Φωνήεντα
Στη Ν.Ε έχουμε 5 φωνήεντα :/a/, /e/, /o/, /i/, /u/.
Το /a/ είναι πρόσθιο, ανοικτό, μη στρογγυλό φωνήεν /a/, το /e/ είναι πρόσθιο, ενδιάμεσο (μέσου ανοίγματος), μη στρογγυλό {e}, το /ο/ είναι οπίσθιο, ενδιάμεσο (μέσου ανοίγματος ), στρογγυλό {ο} ( τα /e/ και /ο/ , το /i/ είναι πρόσθιο κλειστό μη στρογγυλό /i/ αλλά πολλές φορές, όταν είναι άτονο, προφέρεται /j/ (παιδιά), /c/ (μάτια), /n/ (μιά) ή δεν προφέρεται καθόλου μετά τα k, g, x, γ, l, n τα οποία όμως καθιστά ουρανικά. Τέλος το φώνημα /u/ είναι φωνήεν οπίσθιο, κλειστό, στρογγυλό [u].
Β. Σύμφωνα
Η Νέα Ελληνική έχει 25 σύμφωνα : /b/ (μπαίνω), /c/ ( κερί), /c/ (κερί), /d/ ( ντύνω), /f/ (φωνή), /γ/ (γάλα), /g/ (γκάμα), / / (γκέμι), /j/ (γέρος), /χ/ (χαρά), /κ/ (καράβι), /l/ (λάθος), / / (ελιά), /m/ (μητέρα), /n/ (νέος), / / (νιάτα), / / (άγχος), /p/ ( πέρα), /r/ (ρεύμα), /s/ (σώμα), /t/ (τέλος), /θ/ (θεός), /δ/ (δώρο), /v/ (βήμα), και /z/ (ζωή).
Τα σύμφωνα της Νέας Ελληνικής ως προς τον τρόπο αρθρώσεως διακρίνονται σε 2 βασικές κατηγορίες: α) στα κλειστά (p,b,t,d,k,g) και β) στα διαρκή (f,v,θ,δ,s,z,n,r,l κ.α).
Τα διαρκή σύμφωνα υποδιαιρούνται στις εξής κατηγορίες:
Τριβόμενα: f,v,θ,δ,s,z,x,γ
Έρρινα: m,n, ,
Πλευρικά: l
Παλλόμενα ή παλμώδη: r
Ως προς τον τόπο αρθρώσεως τα σύμφωνα διαιρούνται σε:
Χειλικά, τα οποία διακρίνονται σε:
(α) διχειλικά: p,b,m
(β) χειλοδοντικά: f,v
Ακρογλωσσικά, τα οποία διακρίνονται σε:
(α) γλωσσοδοντικά: t,d
(β) γλωσσοφατνιακά: s,z τα οποία ονομάζονται συριστικά διότι κατά
την παραγωγή τους παράγεται ήχος συριστικός.
Ραχιαία: Σ’ αυτή την κατηγορία υπάγονται τα:
(α) ουρανικά: c,j, , ,
(β) υπερωικά: κ,g
Γ. Ημίφωνα
Η Νέα Ελληνική έχει 1 ημίφωνο: j (παιδιά)
Δ. Δίφθογγοι
Η Νέα Ελληνική έχει διφθόγγους βασικά σε λέξεις δημώδους ή ξένης προέλευσης: αϊτός, καϊμάκι. Το δεύτερο φωνήεν των διφθόγγων αυτών είναι πιο κλειστό από το πρώτο (κατερχόμενες δίφθογγοι), που μπορεί μάλιστα να τονίζεται: κορόιδο, νεράιδα.
Στη γλώσσα μας οι δίφθογγοι λειτουργούν ως φωνηεντικά συμπλέγματα εφόσον καθένα από τα φωνήεντα που αποτελούν μια δίφθογγο μπορεί να αντικατασταθεί στο ίδιο φωνητικό περιβάλλον: [γaiδ(aros)] : [γaδ(οs)]-[γiδ(a)].
Εν αντιθέσει στην Αγγλική μια δίφθογγος όπως η [ou] έχει μονοφωνηματική αξία, επειδή το ο συνεμφανίζεται υποχρεωτικά με το u- το αντίθετο πάντως δε συμβαίνει: [kouk] (coke), [kuk] (cook), αλλά δεν υπάρχει [kok].
ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Α. Φωνήεντα( Vowels)
H Αγγλική Γλώσσα έχει:
- 7 βραχέα φωνήεντα ( short Vowels): /i/, /e/, /a/, /a/, /e/, /u/, /^/.
- 5 μακρά φωνήεντα ( long vowels) : /I:/, /a:/, /3:/, /u:/, / :/.
- 8 δίφθογγους (diphthongs): /ei/, /ai/, / /, /eu/, /au/, /ie/, /ee/, /ue/.
Παραδείγματα
/ι/ ®bit /I:/ ®beef /ei/ ®say
/e/ ®best /a:/® bar /ai/ ®why
/e/®another / :/ ®door / i/ ®boy
/a/® lot /u:/ ®do /eu/ ®blow
/a/ ®bank /3:/ ®learn /au/ ®how
/u/ ®book /ie/ ®ear
/^/ ®but /ee/® air
/ue/ ®sure
Τα φωνήεντα της Αγγλικής διακρίνονται ως προς τον τόπο άρθρωσης (place of articulation) σε:
-Πρόσθια (front).
- Κεντρικά (central).
- Οπίσθια (back).
Ως προς τον τρόπο άρθρωσης (manner of articulation) διακρίνονται σε:
- Κλειστά (close)
- Μερικώς κλειστά ( half – close )
- Μερικώς ανοιχτά ( half – open)
-Ανοιχτά (open)
Στη συμμετοχή των χειλιών οφείλονται δυο άλλες υποδιαιρέσεις των φωνηέντων :
- Στρογγυλά (round )
- Μη στρογγυλά (unrounded)
Β. Σύμφωνα . ( Consonants).
Η Αγγλική Γλώσσα έχει 24 σύμφωνα (consonants):
/b/, /d/, /f/, /g/, /h/, /k/, /l/, /m/, /n/, /p/, /r/, /s/, /t/, /v/, /w/, /z/, /S/, /ò/, /tò/, / /, /d /, /θ/, /ƒ/, /n/, /j/.
Παραδείγματα
/b/ ®box /r/® rose /ƒ/® then
H Αγγλική Γλώσσα έχει:
- 7 βραχέα φωνήεντα ( short Vowels): /i/, /e/, /a/, /a/, /e/, /u/, /^/.
- 5 μακρά φωνήεντα ( long vowels) : /I:/, /a:/, /3:/, /u:/, / :/.
- 8 δίφθογγους (diphthongs): /ei/, /ai/, / /, /eu/, /au/, /ie/, /ee/, /ue/.
Παραδείγματα
/ι/ ®bit /I:/ ®beef /ei/ ®say
/e/ ®best /a:/® bar /ai/ ®why
/e/®another / :/ ®door / i/ ®boy
/a/® lot /u:/ ®do /eu/ ®blow
/a/ ®bank /3:/ ®learn /au/ ®how
/u/ ®book /ie/ ®ear
/^/ ®but /ee/® air
/ue/ ®sure
Τα φωνήεντα της Αγγλικής διακρίνονται ως προς τον τόπο άρθρωσης (place of articulation) σε:
-Πρόσθια (front).
- Κεντρικά (central).
- Οπίσθια (back).
Ως προς τον τρόπο άρθρωσης (manner of articulation) διακρίνονται σε:
- Κλειστά (close)
- Μερικώς κλειστά ( half – close )
- Μερικώς ανοιχτά ( half – open)
-Ανοιχτά (open)
Στη συμμετοχή των χειλιών οφείλονται δυο άλλες υποδιαιρέσεις των φωνηέντων :
- Στρογγυλά (round )
- Μη στρογγυλά (unrounded)
Β. Σύμφωνα . ( Consonants).
Η Αγγλική Γλώσσα έχει 24 σύμφωνα (consonants):
/b/, /d/, /f/, /g/, /h/, /k/, /l/, /m/, /n/, /p/, /r/, /s/, /t/, /v/, /w/, /z/, /S/, /ò/, /tò/, / /, /d /, /θ/, /ƒ/, /n/, /j/.
Παραδείγματα
/b/ ®box /r/® rose /ƒ/® then
/d/ ®dog /s/ ®star /n/® bring
/f/® father /t/ ®table /j/® yet
/g/ ®girl /v/® view
/h/ ®horse /w/® window
/k/ ®kick /z/® zoo
/l/® learn /S/ ®shut
/m/® mother /tò/ ®church
/n/® nose / /®measure
/p/® pen /θ/®thin
Σύμφωνα με τον τόπο άρθρωσης.
- Κυψελιδικά( alveolar): t, d, s, z, n, l.
- Μετακυψελιδικά( post- alveolar): r.
- Ουρανισκοκυψελικά ( palato- alveolar): t , d , , .
Σύμφωνα με τον τρόπο άρθρωσης (manner of articulation )τα σύμφωνα της Αγγλικής Γλώσσας διακρίνονται σε:
- Κλειστά ( plosives): p, b, t, d, k, g.
- Ενρικά (nasals icates): t , d .
- Προσεγγίζοντα( approximants): w, l, r, j.
Η πλειονότητα των ερευνών για τη διαδικασία της ανάγνωσης και των συστατικών που την απαρτίζουν εχει γίνει στον αγγλοσαξωνικό χώρο με βάση την αγγλική γλώσσα. Από ό,τι όμως θα δούμε, η ελληνική γλώσσα έχει τεράστιες διαφορές απ΄ αυτήν, τόσο στο φωνολογικό και συντακτικό τομέα, όσο και στο μορφολογικό. Είναι, λοιπόν,λογικό να υποθέτουμε ότι διαφορετικά προβλήματα θα αντιμετωπίζει ένας Έλληνας από έναν αγγλόφωνο αναγνώστη. Για παράδειγμα, ποια είναι η θέση ενός παιδιού της πρώτης δημοτικού, που για το φώνημα /e/ βλέπει δύο γραφές, για το φώνημα /i/ πέντε και σε τι αντίθεση βρίσκεται με έναν Άγγλο συνομήλικό του, που μαθαίνει ότι το γράφημα /a/ προφέρεται άλλοτε a και άλλοτε /ei/. Επιπλέον, η θέση των λέξεων μέσα στην πρόταση με μία πρώτη και πρόχειρη παρατήρηση φαίνεται πως είναι αδιάφορη και μάλλον ελαστική στη γλώσσα μας, χωρίς να υπόκειται σε περιορισμούς. Κι αυτό γιατί η Νέα Ελληνική είναι γλώσσα κλιτή σε τέτοιο βαθμό, ώστε κανονικά από τη μορφολογία των λέξεων γίνεται σαφές ποιο είναι το υποκείμενο (Y), ποιο το ρήμα (Ρ) και ποιο το αντικείμενο (Α) στην πρόταση. Έτσι στα Ν.Ε. η τάξη των λέξεων δεν επιτελεί κάποια συντακτική λειτουργία, όπως συμβαίνει π.χ στην Αγγλική, όπου σε μία πρόταση κρίσεως είναι σχεδόν υποχρεωτική η σειρά Υ-Ρ-Α.. Η ύπαρξη των πτώσεων, λοιπόν, αναντίρρητα καθιστά αυτομάτως μια γλώσσα πιο δύσκολη, καθώς απαιτεί μεγαλύτερη προσπάθεια για την εκμάθηση περισσότερων μορφολογικών τύπων, για τον ίδιο όμως λόγο επιτρέπει και μεγαλύτερη ελευθερία στη σειρά των λέξεων.
Π.χ Ο Πέτρος αγόρασε αυτοκίνητο
- Αγόρασε ο Πέτρος αυτοκίνητο
- Αυτοκίνητο αγόρασε ο Πέτρος κ.α
αλλά
Peter bought a car
- Bought Peter a car
*A car bought Peter
Αυτή η ελαστικότητα στη σειρά των όρων δε σημαίνει κιόλας ότι στη Ν.Ε οποιαδήποτε σειρά Υ-Ρ-Α αποδίδει το ίδιο ακριβώς νόημα με οποιαδήποτε άλλη διάταξη. Αντίθετα μάλιστα μια προσεκτικότερη εξέταση των πραγμάτων δείχνει ότι ακόμα και εκεί που φαίνεται πως υπάρχει ελευθερία σε μια σειρά λέξεων, υπάρχει κάθε φορά ένας ιδιαίτερος λόγος για τον οποίο αυτή ή εκείνη η λέξη παίρνει αυτή ή εκείνη τη θέση στη σειρά του λόγου. Γι’ αυτό άλλωστε και το ζήτημα της σειράς των όρων απασχόλησε αρκετούς και μεγάλους γλωσσολόγους οι οποίοι αποφάνθηκαν σχετικά με αυτό.
Ο Τζάρτζανος (1946-1953) υποστηρίζει σχετικά ότι σε μια πρόταση αυτοτελή και ανεξάρτητη ένας όρος της που τονίζεται ιδιαιτέρως δηλ. που εκφέρεται με έμφαση ή αντιδιαστολή, καταλαμβάνει συνήθως την αρχική θέση ενώ σπάνια τίθεται στο τέλος. Η μεσαία θέση είναι συνήθως θέση του όρου της προτάσεως, που εκφέρεται χωρίς καμία έμφαση.
Στις ανεξάρτητες προτάσεις κρίσεως, όταν ο λόγος είναι απαθής και ήρεμος, μη εμφατικός και χωρίς κάποιο ιδιαίτερο επιτονισμό, η κανονική σειρά των όρων είναι ΥΡΑ αν το ρήμα είναι μεταβατικό. Αυτή είναι η κανονική σειρά των όρων και όταν η έννοια του υποκειμένου τονίζεται ειδικώς λόγω εμφάσεως ή αντιδιαστολής.Πχ
Κανένα μήλο δεν άρεσε στον Κώστα
Ο Νίκος αγόρασε αυτοκίνητο( όχι ο Γιάννης.)
Αν τώρα κάποιος από τους άλλους όρους της πρότασης τονίζεται ιδιαιτέρως η παραπάνω σειρά μεταβάλλεται και μπορούμε αναλόγως να έχουμε ΡΥΑ ή ΑΡΥ ή και ΡΑΥ.
Σε διηγήσεις και παραμύθια προτάσσεται συχνά το ρήμα «ήταν» με υπαρκτική συνήθως σημασία: Π.χ Μία φορά κι έναν καιρό ήταν ένας βασιλιάς και μία βασίλισσα.
Σύμφωνα με τον Α. Τσοπανάκη (1994) η φυσική ακολουθία των όρων στα Ν.Ε είναι ΥΡΑ. Αν όμως η διάθεσή μας είναι διαφορετική και η πρόθεσή μας να δημιουργήσουμε μια άλλου είδους εντύπωση επιβάλλεται από ειδικές συνθήκες, μπορούμε να αλλάξουμε τη θέση των όρων της πρότασης, τροποποιώντας, όμως, ταυτόχρονα και τη σημασία της.
Κατά τον Mackrige (1985) η τάξη των λέξεων στα Ν.Ε χρησιμεύε,ι μαζί με τους αδύνατους τύπους των αντωνυμιών και με τον επιτονισμό κατά την ομιλία, για να δείχνει σε ποιο μέρος της πρότασης περιέχεται η νέα πληροφορία που μεταβιβάζεται με την πρόταση, η «εστία» πιο συγκεκριμένα πιστεύει ότι η διάταξη ΥΡΑ δεν είναι η μόνη ουδέτερη, αλλά ως ουδέτερη και μη εμφατική θεωρεί και τη διάταξη ΡΥΑ. Για τις λοιπές διατάξεις πιστεύει ότι βρίσκονται σε συχνή αντιστοιχία με κάποιο συγκεκριμένο είδος έμφασης. Ετσι:
Για ισχυρότερη έμφαση στο υποκείμενο έχουμε ΑΡΥ ( και αυτό γιατί η Ν.Ε έχει τάση οπισθοβαρή, αφήνει δηλ. το κύριο βάρος της έμφασης ναπέφτει στο τέλος)
Για ισχυρότερη έμφαση στο ρήμα έχουμε ΡΑΥ
Για ισχυρότερη έμφαση στο αντικείμενο έχουμε ΑΡΥ
Και οι τρεις λοιπόν γλωσσολόγοι που προαναφέραμε, όπως και πολλοί άλλοι, δέχονται τη σειρά ΥΡΑ ως βασική, άποψη που ταυτίζεται με αυτή των περισσοτέρων βιβλίων παραδοσιακής γραμματικής και σύνταξης και εγχειριδίων διδασκαλίας.
Εξαίρεση στον κανόνα αποτελεί ο Mirabel(1959) που θεωρεί ότι καμία από τις πιθανές σειρές δεν αποτελεί τον κανόνα. Πιστεύει ότι καμία σειρά δεν είναι βασική και ότι οι έξη δομές που παραθέτει ( ΥΡΑ,ΡΥΑ,ΡΑΥ,ΑΡΥ,ΑΥΡ,ΥΑΡ) είναι στην πράξη ισοδύναμες. Μπορούμε, ωστόσο, να αναγνωρίσουμε σε κάθε μία από τις εκφορές μία ιδιαίτερη αξία από την άποψη της εκφραστικότητας, γιατί η έξαρση ενός όρου της εκφοράς γίνεται όταν στον όρο αυτό δοθεί η πρώτη θέση( ενδεχομένως μαζί με έναν ιδιαίτερο τόνο της φωνής).
Εκτός από τους παραπάνω γλωσσολόγους, με τη σειρά των όρων της πρότασης έχουν ασχοληθεί και πολλοί άλλοι με αποτέλεσμα να έχουν σχηματιστεί δυο διακεκριμένες μεθοδολογικά προσεγγίσεις που έχουν διαφορετικό τελικό στόχο. Οι μελετητές που ακολουθούν την πρώτη τάση στη μελέτη της σειράς των όρων ενδιαφέρονται για τις εμφανιζόμενες διατάξεις, δηλαδή τις επιφανειακές δομές, χωρίς να τις ανάγουν σε βασικά /αρχικά δομικά σχήματα. Η στατιστική κατανομή των δομών δημιουργεί ομάδες γλωσσών με κριτήριο τη θέση των κυρίων όρων. Εδώ θα πρέπει, βέβαια, να επισημάνουμε ότι οι παρατηρήσεις που προκύπτουν από μια τέτοια έρευνα αντανακλούν τις προθέσεις του ερευνητή και σχετίζονται άμεσα με το επίπεδο του λόγου, δηλαδή επίσημο ανεπίσημο ύφος, προφορικός - γραπτός λόγος. Επιπλέον σ΄αυτό το είδος έρευνας η ουδέτερη σειρά χωρίς επιτονισμό και έμφαση σε κάποιο όρο και χωρίς ένταξη στο συγκείμενο αποτελεί βασική και θεμελιώδη έννοια.
Αντιπροσωπευτικό δείγμα τέτοιου είδους μελέτης δηλ. στατιστικής της σειράς των όρων αποτελεί η έρευνα που παρατίθεται στο άρθρο της Κατσιμαλή(1996). Από την έρευνα αυτή προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα: όσον αφορά τη θέση του υποκειμένου μέσα στη πρόταση διαπιστώνουμε ότι στον προφορικό λόγο η χρήση της σειρά ΡΥ είναι πιο συχνή 52,2% ενώ η σειρά ΥΡ είναι 47,7%. Η απόκλιση δηλαδή δεν είναι τόσο μεγάλη.
Στο διάλογο και πάλι την πρώτη θέση κατέχει η σειρά ΡΥ (50,5%) και ακολουθεί με πολύ μικρή απόκλιση η σειρά ΥΡ (49,4%).
Στο θεατρικό έργο η απόκλιση κυμαίνεται σε φυσιολογικά επίπεδα, είναι μια διαφορά (7,7%). Στο λογοτεχνικό έργο της Άλκης Ζέη, «Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα», η απόκλιση μεταξύ των σειρών ΡΥ και ΥΡ είναι αρκετά μεγάλη. Η σειρά ΥΡ παρουσιάζεται συχνότερα (54,4%) σε σχέση με τη σειρά ΡΥ που εμφανίζεται σε ποσοστό (45,5%) .
Τέλος στις εφημερίδες η απόκλιση είναι πολύ μεγαλύτερη. Η σειρά ΥΡ παρουσιάζεται σε ποσοστό (60,7%) σε σχέση με τη σειρά ΡΥ που εμφανίζεται με συχνότητα (67,9%).
Σε γενικές γραμμές, η σειρά ΡΥ είναι κατά μέσο όρο (48,8%) λιγότερο συχνή από τη σειρά ΥΡ που έχει κατά μέσο όρο ποσοστό (51,6%).
Οι μελετητές της γλώσσας που εντάσσονται στη γενετική μετασχηματιστική γραμματική ( 2η τάση μελέτης της σειράς των όρων) αναζητούν τη βασική σειρά των προτάσεων με κριτήριο τις ανάγκες και τις δυνατότητες της θεωρίας που υποστηρίζουν.
Όπως προαναφέραμε η Ν.Ε είναι γλώσσα κλιτή, χαρακτηρίζεται δηλαδή από σύνθεση μορφημάτων. Πιο συγκεκριμένα ο τύπος του ρήματος προκύπτει από το λεξικό μόρφημα του ρήματος και από το κλιτικό μόρφημα που δηλώνει το πρόσωπο. Γι΄αυτό το λόγο στην Ελληνική το υποκείμενο του ρήματος μπορεί να παραλείπεται να μην είναι λεξικά εκπεφρασμένο. Αυτό συμβαίνει με αρκετά μεγάλη συχνότητα στο ά και ΄β ενικό και πληθυντικό πρόσωπο, αλλά και στο ΄γ πρόσωπο ενικού και πληθυντικού αριθμού όταν αυτό είναι ευκόλως εννοούμενο με βάση τα συμφραζόμενα.
Αντιθέτως, η Αγγλική ανήκει στις λεγόμενες αναλυτικές ή απομονωτικές γλώσσες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από ταύτιση του μορφήματος με τη λέξη. Στις γλώσσες αυτές η λεξική και η γραμματική λειτουργία δηλώνονται με ξεχωριστό μόρφημα γι αυτό και έχουμε ανάγκη σταθερής σειράς των λέξεων, καθώς και υποχρεωτικής δήλωσης του υποκειμένου. Στις γλώσσες αυτές μας ενδιαφέρει περισσότερο η σύνταξη και λιγότερο η μορφολογία.
Μία ακόμη διαφορά μεταξύ Ν.Ε και Αγγλικής όσον αφορά πάντα στο συντακτικό τομέα είναι ότι η Αγγλική είναι αναλυτικότερη της Ν.Ε καθώς, αν εξαιρέσουμε τη γενική κτητική, τόσο το έμμεσο αντικείμενο όσο και οι διάφορες επιρρηματικές σχέσεις(τόπος, χρόνος, αιτία, σκοπός/αποτέλεσμα) εκφράζονται μόνο εμπρόθετα.
Π.χ Ο δάσκαλος έδωσε του μαθητή ένα βιβλίο ή
Ο δάσκαλος έδωσε στο μαθητή ένα βιβλίο
αλλά
The teacher gave a book to the student
Είμαι σπίτι
αλλά
Ι am at home
Από τα παραπάνω διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν αρκετές και σημαντικές διαφορές μεταξύ Ελληνικής και Αγγλικής όσον αφορά στο συντακτικό τομέα των δυο γλωσσών.
1.19.1 ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Η Ν.Ε, της οποίας η επίσημη χρήση καθιερώθηκε από την Πολιτεία το 1975, είναι προϊόν συνθέσεως και όχι τυχαίας ανάμιξης της Δημοτικής και της Καθαρεύουσας: των δυο παραδοσιακών μορφών της Ν.Ε
Από φωνολογικής πλευράς παρατηρούμε ότι είναι μεγάλη η επίδραση της λόγιας παράδοσης στη Ν.Ε. Εξάλλου πρέπει να έχουμε υπ΄οψη ότι η Ν.Ε. όπως γενικά οι γλώσσες των σύγχρονων κοινωνιών δεν είναι κάτι το ενιαίο και ομοιογενές. Εκτός από τις τοπικές παραλλαγές τις Ν.Ε (εύκολα μπορούν να διαπιστωθούν ορισμένες γλωσσικές διαφορές μεταξύ λόγου χάρη των Αθηναίων και των Θεσσαλονικέων) υπάρχουν ατομικές και κοινωνικές διαφορές. Στην πραγματικότητα κάθε γλώσσα είναι ένα σύστημα ιδιολέκτων : κάθε άτομο έχει τη δική του ιδιόλεκτο, το δικό του γλωσσικό σύστημα τη «δική του γλώσσα». Παράλληλα οι κοινωνικές και άλλες αναφορές αντανακλώνται σε αυτή τη λαϊκή γλώσσα, γλώσσα του σπιτιού, επαγγελματικές γλώσσες κ.λ.π. Γι΄αυτό συμβαίνει πολλές φορές ορισμένο σύστημα, όπως στην προκειμένη περίπτωση το φωνολογικό, να διαφέρει κατ’άτομα. Αυτό θα το διαπιστώσουμε κατά τη φωνολογική ανάλυση της Ν.Ε που διακρίνεται μάλιστα για τον ιδιαίτερα σύνθετο χαρακτήρα της : στοιχεία λόγια, λαϊκά και διαλεκτικά, αλλά και πολλά ξένα, μη προσαρμοσμένα στο φωνητικό και μορφολογικό της σύστημα( σαμπουάν, τάνκε, μπριτζ, φίλμ,κ.λ.π).
Α. Φωνήεντα
Στη Ν.Ε έχουμε 5 φωνήεντα :/a/, /e/, /o/, /i/, /u/.
Το /a/ είναι πρόσθιο, ανοικτό, μη στρογγυλό φωνήεν /a/, το /e/ είναι πρόσθιο, ενδιάμεσο (μέσου ανοίγματος), μη στρογγυλό {e}, το /ο/ είναι οπίσθιο, ενδιάμεσο (μέσου ανοίγματος ), στρογγυλό {ο} ( τα /e/ και /ο/ , το /i/ είναι πρόσθιο κλειστό μη στρογγυλό /i/ αλλά πολλές φορές, όταν είναι άτονο, προφέρεται /j/ (παιδιά), /c/ (μάτια), /n/ (μιά) ή δεν προφέρεται καθόλου μετά τα k, g, x, γ, l, n τα οποία όμως καθιστά ουρανικά. Τέλος το φώνημα /u/ είναι φωνήεν οπίσθιο, κλειστό, στρογγυλό [u].
Β. Σύμφωνα
Η Νέα Ελληνική έχει 25 σύμφωνα : /b/ (μπαίνω), /c/ ( κερί), /c/ (κερί), /d/ ( ντύνω), /f/ (φωνή), /γ/ (γάλα), /g/ (γκάμα), / / (γκέμι), /j/ (γέρος), /χ/ (χαρά), /κ/ (καράβι), /l/ (λάθος), / / (ελιά), /m/ (μητέρα), /n/ (νέος), / / (νιάτα), / / (άγχος), /p/ ( πέρα), /r/ (ρεύμα), /s/ (σώμα), /t/ (τέλος), /θ/ (θεός), /δ/ (δώρο), /v/ (βήμα), και /z/ (ζωή).
Τα σύμφωνα της Νέας Ελληνικής ως προς τον τρόπο αρθρώσεως διακρίνονται σε 2 βασικές κατηγορίες: α) στα κλειστά (p,b,t,d,k,g) και β) στα διαρκή (f,v,θ,δ,s,z,n,r,l κ.α).
Τα διαρκή σύμφωνα υποδιαιρούνται στις εξής κατηγορίες:
Τριβόμενα: f,v,θ,δ,s,z,x,γ
Έρρινα: m,n, ,
Πλευρικά: l
Παλλόμενα ή παλμώδη: r
Ως προς τον τόπο αρθρώσεως τα σύμφωνα διαιρούνται σε:
Χειλικά, τα οποία διακρίνονται σε:
(α) διχειλικά: p,b,m
(β) χειλοδοντικά: f,v
Ακρογλωσσικά, τα οποία διακρίνονται σε:
(α) γλωσσοδοντικά: t,d
(β) γλωσσοφατνιακά: s,z τα οποία ονομάζονται συριστικά διότι κατά
την παραγωγή τους παράγεται ήχος συριστικός.
Ραχιαία: Σ’ αυτή την κατηγορία υπάγονται τα:
(α) ουρανικά: c,j, , ,
(β) υπερωικά: κ,g
Γ. Ημίφωνα
Η Νέα Ελληνική έχει 1 ημίφωνο: j (παιδιά)
Δ. Δίφθογγοι
Η Νέα Ελληνική έχει διφθόγγους βασικά σε λέξεις δημώδους ή ξένης προέλευσης: αϊτός, καϊμάκι. Το δεύτερο φωνήεν των διφθόγγων αυτών είναι πιο κλειστό από το πρώτο (κατερχόμενες δίφθογγοι), που μπορεί μάλιστα να τονίζεται: κορόιδο, νεράιδα.
Στη γλώσσα μας οι δίφθογγοι λειτουργούν ως φωνηεντικά συμπλέγματα εφόσον καθένα από τα φωνήεντα που αποτελούν μια δίφθογγο μπορεί να αντικατασταθεί στο ίδιο φωνητικό περιβάλλον: [γaiδ(aros)] : [γaδ(οs)]-[γiδ(a)].
Εν αντιθέσει στην Αγγλική μια δίφθογγος όπως η [ou] έχει μονοφωνηματική αξία, επειδή το ο συνεμφανίζεται υποχρεωτικά με το u- το αντίθετο πάντως δε συμβαίνει: [kouk] (coke), [kuk] (cook), αλλά δεν υπάρχει [kok].
ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Α. Φωνήεντα( Vowels)
H Αγγλική Γλώσσα έχει:
- 7 βραχέα φωνήεντα ( short Vowels): /i/, /e/, /a/, /a/, /e/, /u/, /^/.
- 5 μακρά φωνήεντα ( long vowels) : /I:/, /a:/, /3:/, /u:/, / :/.
- 8 δίφθογγους (diphthongs): /ei/, /ai/, / /, /eu/, /au/, /ie/, /ee/, /ue/.
Παραδείγματα
/ι/ ®bit /I:/ ®beef /ei/ ®say
/e/ ®best /a:/® bar /ai/ ®why
/e/®another / :/ ®door / i/ ®boy
/a/® lot /u:/ ®do /eu/ ®blow
/a/ ®bank /3:/ ®learn /au/ ®how
/u/ ®book /ie/ ®ear
/^/ ®but /ee/® air
/ue/ ®sure
Τα φωνήεντα της Αγγλικής διακρίνονται ως προς τον τόπο άρθρωσης (place of articulation) σε:
-Πρόσθια (front).
- Κεντρικά (central).
- Οπίσθια (back).
Ως προς τον τρόπο άρθρωσης (manner of articulation) διακρίνονται σε:
- Κλειστά (close)
- Μερικώς κλειστά ( half – close )
- Μερικώς ανοιχτά ( half – open)
-Ανοιχτά (open)
Στη συμμετοχή των χειλιών οφείλονται δυο άλλες υποδιαιρέσεις των φωνηέντων :
- Στρογγυλά (round )
- Μη στρογγυλά (unrounded)
Β. Σύμφωνα . ( Consonants).
Η Αγγλική Γλώσσα έχει 24 σύμφωνα (consonants):
/b/, /d/, /f/, /g/, /h/, /k/, /l/, /m/, /n/, /p/, /r/, /s/, /t/, /v/, /w/, /z/, /S/, /ò/, /tò/, / /, /d /, /θ/, /ƒ/, /n/, /j/.
Παραδείγματα
/b/ ®box /r/® rose /ƒ/® then
H Αγγλική Γλώσσα έχει:
- 7 βραχέα φωνήεντα ( short Vowels): /i/, /e/, /a/, /a/, /e/, /u/, /^/.
- 5 μακρά φωνήεντα ( long vowels) : /I:/, /a:/, /3:/, /u:/, / :/.
- 8 δίφθογγους (diphthongs): /ei/, /ai/, / /, /eu/, /au/, /ie/, /ee/, /ue/.
Παραδείγματα
/ι/ ®bit /I:/ ®beef /ei/ ®say
/e/ ®best /a:/® bar /ai/ ®why
/e/®another / :/ ®door / i/ ®boy
/a/® lot /u:/ ®do /eu/ ®blow
/a/ ®bank /3:/ ®learn /au/ ®how
/u/ ®book /ie/ ®ear
/^/ ®but /ee/® air
/ue/ ®sure
Τα φωνήεντα της Αγγλικής διακρίνονται ως προς τον τόπο άρθρωσης (place of articulation) σε:
-Πρόσθια (front).
- Κεντρικά (central).
- Οπίσθια (back).
Ως προς τον τρόπο άρθρωσης (manner of articulation) διακρίνονται σε:
- Κλειστά (close)
- Μερικώς κλειστά ( half – close )
- Μερικώς ανοιχτά ( half – open)
-Ανοιχτά (open)
Στη συμμετοχή των χειλιών οφείλονται δυο άλλες υποδιαιρέσεις των φωνηέντων :
- Στρογγυλά (round )
- Μη στρογγυλά (unrounded)
Β. Σύμφωνα . ( Consonants).
Η Αγγλική Γλώσσα έχει 24 σύμφωνα (consonants):
/b/, /d/, /f/, /g/, /h/, /k/, /l/, /m/, /n/, /p/, /r/, /s/, /t/, /v/, /w/, /z/, /S/, /ò/, /tò/, / /, /d /, /θ/, /ƒ/, /n/, /j/.
Παραδείγματα
/b/ ®box /r/® rose /ƒ/® then
/d/ ®dog /s/ ®star /n/® bring
/f/® father /t/ ®table /j/® yet
/g/ ®girl /v/® view
/h/ ®horse /w/® window
/k/ ®kick /z/® zoo
/l/® learn /S/ ®shut
/m/® mother /tò/ ®church
/n/® nose / /®measure
/p/® pen /θ/®thin
Σύμφωνα με τον τόπο άρθρωσης.
- Κυψελιδικά( alveolar): t, d, s, z, n, l.
- Μετακυψελιδικά( post- alveolar): r.
- Ουρανισκοκυψελικά ( palato- alveolar): t , d , , .
Σύμφωνα με τον τρόπο άρθρωσης (manner of articulation )τα σύμφωνα της Αγγλικής Γλώσσας διακρίνονται σε:
- Κλειστά ( plosives): p, b, t, d, k, g.
- Ενρικά (nasals icates): t , d .
- Προσεγγίζοντα( approximants): w, l, r, j.
Σχόλια